31940

stanowczego ustalenia stanu faktycznego. Dlatego prawne reguły dowodowe przeiwdują pewne ułatwienia w ustaleniu faktów sprawy przez sądy.

2. rozkład ciężaru dowodu

1)    w znaczeniu formalnym wskazuje on podmioty, które powinny przejawiać inicjatywę wzbieraniu dowodów i wykazywaniu twierdzeń. W zasadzie inicjatywę taką powinny przejawiać strony, jednakże również sąd może dopuścić dowód niewskazany przez strony.

2)    natomiast w znaczeniu materiaInoprawnym określa on, kto ponosi ujemne konsekwencje tego, że istnienie doniosłego dla rozstrzygnięcia sprawy faktu nie zostało wtoku postępowania sądowego udowodnione - bez względu na to, z czyjej inicjatywy dowód mógł być lub był przeprowadzony.

Kwestię tę rozstrzyga art. 6 KC, stanowiąc, że ciężar udowodniania faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne.

II domniemania

Ułatwieniu przeprowadzeniu dowodów służą domniemania przez to, że pozwalają na pośrednie ich ustalenie.

1 domniemania faktyczne

Sędzia może uznać za ustalony istotny dla sprawy fakt na podstawie wniosku wyprowadzonego z innych faktów, ustalonych według zwykłych reguł dowodowych.

2. domniemania prawne

a)    natomiast domniemania prawne wyznaczone jest normą prawną, która każe w swoisty sposób wiązać ze sobą dwie klasy faktów: podstawę domniemania z wnioskiem domniemania. Powiązanie to polega na tym, że jeżeli sąd ustali zgodnie z ogólnymi regułami dowodowymi fakt stanowiący podstawę domniemania, to obowiązany jest przyjąć bez dowodu istnienie faktu wskazane we wniosku domniemania.

Norma prawna może wskazywać jako przesłankę lub wniosek domniemania nie tylko jakieś zjawiska przebiegające w przyrodzie, ale także prawa lub stosunki prawne.

Można więc wyróżnić domniemania co do faktu i domniemania co do prawa, jednakże nie ma to istotnego znaczenia.

Swoistą cechą domniemań jest dopuszczalność przeciwdowodu, to znaczy wykazania faktów przeciwnych do faktów domniemywanych.

b)    w obrębie domniemań prawnych należy wyróżnić:

1)    domniemania prawne zwykłe (wzruszalne) które charakteryzują się tym, że dopuszczalne jest bez ograniczeń prowadzenie przeciwdowodu

2)    domniemania prawne kwalifikowane, dla których szczególne normy prawne w sposób bliżej w nich samych wskazanych przewidują różnego rodzaju ograniczenia dopuszczalności dowodu przeciwnego