o nic ma odzwierciedlenia w aktach normatywnych o sprofilowana na spprawcę / społeczeństwo Zasady prawa karnego
• zasada określoności czynu zabronionego pizez ustawę - czyn zabroniony musi być określony w ustawie (nullum crimen sine lege); można z niej wywieść zasady szczegółowe
o nullum crimen sine lege scripta - nie ma przestępstwa bez ustawy pisanej; norm nie można wywodzić ze zwyczaju czy tradycji; norma blankietowa mieści się w tej zasadzie, pod warunkiem jeśli odesłanie służy tylko doprecyzowaniu normy sankcjonowanej, np. znaczna wartość (odesłanie do rozporządzenia wydanego w dziedzinie prawa pracy) o nullum crimen sine lege certa - nie ma przestępstwa bez ustawy jednoznacznej/precyzyjnej; norma sankcjonowana musi być jednoznaczna i precyzyjna; zasada dot. ustawodawcy, który musi konkretnie formułował czy też typizował czyny zabronione; powinien zostawić jak najmniejsze pole w zakresie wykładni; ustawowy wzorzec karalnego zachowania musi być przez ustawodawcę określony w sposób możliwie precyzyjny, przepisy prawa karnego zawierają TYPY przestępstw (typizacja, tworzy pewnego rodzaju ustawowe wzorce, które uzasadniają karalność) o nullum crimen sine lege stricta - nie ma przestępstwa bez ustawy konkretnej/dokładnej; na przykładzie kazirodztwa; nie można dokonywać wykładni rozszerzającej bądź stosować analogii na niekorzyść sprawcy; zabroniona tylko na niekorzyść sprawcy, na korzyść można stosować analogię i wykładnię
o nullum crimen sine lege praevia - lex retro non agit, prawo nie działa wstecz; nie wolno stosować norm retroaktywnie
• nulla poena sine lege - nie ma kary bez ustawy, podobnie jak wyżej: stricta, praevia, certa, scripta;
• nullum crimen sine culpa - nie ma przestępstwa bez winy - odpowiedzialność kama opiera się na winie; art. 1 KK, ustęp 3; ustawodawca wymaga, by dla możliwości pociągnięcia kogoś do odpowiedzialności karnej, istniała możliwość przypisania mu winy w momencie popełnienia czynu; ustawodawca nie zdefiniował winy, np. osoby niepoczytalne (brakuje elementu - winy);
• odpowiedzialność kama jest odpowiedzialnością za czyn - wszystko to co nic jest czynem, uzewnętrznionym zachowaniem (poglądy, myśli, plany, marzenia) nie jest podstawą odpowiedzialności kaniej - art. 1, ustęp 1; czyn zarówno w sensie pozytywnym (czynność) oraz negatywnym (bierność)
• odpowiedzialność kama jest odpowiedzialnością indywidualną i osobistą - nie ma możliwości odpowiedzialności w zastępstwie za kogoś; ma podstawę normatywną (art. 21 - indywidualizacja