33700

Procesy związane z zastyganiem magmy w skorupie ziemskiej nazywamy plutonizmem a z wydobywaniem się magmy na powierzchnię - wulkanizmem.

Skład magmy po stopieniu ulega zróżnicowaniu - dyferencjacji. Magma zmienia skład i powstają z niej różne skały.

Największe znaczenie w dyferencjacji magmy ma frakcyjna krystalizacja. Polega ona na wydzielaniu się kryształów ze stopu magmowego w czasie krzepnięcia magmy, wskutek obniżania temperatury. Jeżeli powstałe kryształy są cięższe od magmy to opadają na dół zbiornika, lżejsze unoszą się do góry. Frakcyjna krystalizacja zachodzi, ponieważ poszczególne minerały krystalizują w różnych temperaturach.

W procesie frakcyjnej krystalizacji można wydzielić 3 zasadnicze etapy:

•    etap wczesnej krystalizacji - powstają oliwiny, pirokseny, plagioklazy (skały: perydotyt, gabro, bazalt)

•    główne stadium krystalizacji - nadal krystalizują pirokseny i plagioklazy, także amfibole i biotyt. Zostaje dużo składników lotnych, (skały: gabro, dioryt, granodioryty)

•    końcowe stadium krystalizacji magmy - przeważa ortoklaz, muskowit i kwarc, z minerałów ciemnych biotyt (skały: granity, sjenity)

W stadium końcowym magma ma charakter resztkowy. Gdy temperatura przekracza 600°C powstają granity i sjenity (duża zawartość krzemionki)

2