o zastawnik miał pierwszeństwo w stosunku do wierzycieli dysponujących przywilejem egzekucyjnym
■ pierwszeństwo fiskusa było absolutne
■ epoka archaiczna: przeniesienie prawa własności za pomocą mancypacji (fiducia), ponieważ nieznany był wtedy jeszcze, jako prawo na rzeczy cudzej
o przewłaszczenie na zabezpieczenie rzeczy o rzecz należeć musiała do kategorii res mancipi o dokonane przez dłużnika lub osobę trzecią o formalne: dokonywane mancypacją lub in iure cessio o dawało wierzycielowi maksimum uprawnień
■ na mocy dodatkowej umowy zobowiązywało go do zwrotnego przewłaszczenia rzeczy w przypadku spełnienia roszczeń
o niezaspokojony wierzyciel nie zatrzymywał rzeczy dla siebie
■ musiał ja sprzedać, a nadwyżkę oddać dłużnikowi
■ przysługująca w tym celu dłużnikowi actio fiduciae miała charakter infamujący
■ zawierany w sposób nieformalny zastaw z dzierżeniem (pignus), tzw. zastaw ręczny
o dochodził do skutku za pomocą kontraktu realnego (przekazanie rzeczy) o na zastawnika przenoszone było tylko dzierżenie o właściciel pozostawał ten sam o również rzeczy nec mancipi
o kreował niewygodną dla obu stron sytuację, ponieważ używanie rzeczy równało się z jej kradzieżą
■ zastaw czysto umowny (hypotheca)
o na rzeczach, które zostały przez zastawcę na grunt lub przez najemcę do mieszkania:
■ wwiezione
■ wniesione
■ wprowadzone
o czynsz zabezpieczano w ten sposób, że dzierżawca / najemca mógł we właściwej chwili objąć rzeczy w posiadanie na mocy interdictum Sahianum o na mocy actio Senńana zastaw zyskał charakter ograniczonego prawa rzeczowego
■ oznacza, że zastaw jest prawem niesamodzielnym, dodanym do zabezpieczenia wierzytelności
■ nie może powstać w przypadku braku wierzytelności
■ gaśnie wraz z wierzytelnością, ale dopiero po całkowitym umorzeniu, ponieważ podstawa prawa zastawu jest niepodzielna
■ właściciel, który otrzymał w zastaw kilka rzeczy, nie musi przed wykonaniem świadczenia zwracać żadnej z nich