Klasycyzm postanislawowski bardziej niż na krytyce wad społeczeństwa skupił się na ukazywaniu wielkości tradycji narodowych, literatura ta miała bowiem przechować narodowe dziedzictwo do chwili odzyskania przez Polskę niepodległości
Klasycyzm zakładał racjonalny sposób wyjaśniania zjawisk, cechowało go nastawienie na przekonanie czytelnika i posługiwanie się w tym celu elementami retorycznymi Dążono do przedstawiania i uzasadniania prawd ogólnych, niechętnie za to dotykano spraw osobistych i indywidualnych uczuć - te zdecydowanie kontrolowano, emocje powinny bowiem dotyczyć spraw ważnych dla całej zbiorowości
Literatura miała być narzędziem poznania rzeczywistości na drodze rozumowej, powinna zatem tę rzeczywistość naśladować (mimesis). Przestrzegano zasady decorum dotyczącej odpowiedniości tematu, gatunku i poziomu stylistycznego dzieła.
Klasycystyczni autorzy dążyli ponadto do posługiwania się językiem precyzyjnym, jednoznacznym, pozbawionym obcych wtrętów i elementów mowy potocznej. Najwyżej z gatunków literackich cenili epos i tragedię, chętnie uprawiali odę, komedię, satyrę, list poetycki, poemat heroikomiczny, poemat opisowy, bajkę.
Do najwybitniejszych autorów polskiego klasycyzmu należą: I Krasicki, A. Naruszewicz, S. Trembecki, T K. Węgierski, F. Bohomolec, A K. Czartoryski, F. Zabłocki, J.U. Niemcewicz. Nurt klasycystyczny miał ponadto wielkie znaczenie w działalności „Monitora " (zwłaszcza w początkowym okresie), „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”, Teatru Narodowego. W szkole klasycyzmu poezji uczyli się romantycy, a echa klasyczne niejednokrotnie pojawiają się w twórczości Mickiewicza i jego pokolenia.
Cechy:
- odwalania do antyku (Arystoteles, Horacy)
- racjonalizm: rozum
- natura podporządkowana rozumowi
- dystans
- obiektywizm
- zwięzłość, precyzja
- eliminacja indywidualizmu
- mit przodków poczciwych, „złotego wieku”
- harmonia, statyka (równo ułożone tkaniny, powaga na twarzach)
- utylitaryzm
- cnota
- logiczność
- rzadko podejmow ał tematy r eligijne