Usprawnieniem dla handlujących stal się fakt, że pieniądzem przestały być towary powszedniego użytku - zastąpiono je metalami. Najpierw były to metale nieszlachetne i stopy, takie jak: żelazo, brąz, miedź a następnie nastąpiła era bimetalizmiL
• era bimetalizmu1 (system dwukruszcowy) - pieniądz kruszcowy w postaci monet srebrnych i złotych.
Posługiwanie się złotymi monetami nie było łatwe, wygodne, ani tanie, co doprowadziło do deponowania kruszcu u złotników.
• pieniądz papierowy - powstały banki, które przyjmowały w depozyt kruszec a w zamian dawały kwit depozytowy, którym płacono.
W XVI wieku w Anglii w życie wszedł weksel handlowy będący udokumentowaną formą kredytu. W XVII (1660 rok) wieku nastąpiła dematerializacja pieniądza.
Następnym krokiem w kierunku racjonalizacji obiegu pieniężnego było wprowadzenie do emisji pieniądza bezgotówkowego.
• pieniądz bezgotówkowy - (depozyty, wkłady) początkowo były to rachunki na żądanie, kiedy klient składał banknoty a bank w zamian otwierał rachunek. Klient mógł w każdej chwili żądać pieniądza gotówkowego o równowartości zapisu na swoim rachunku. Rozpowszechniły się też wkłady (rachunki) terminowe.
Pieniądz bezgotówkowy nie jest ostatnią formą w ewolucji pieniądza:
• pieniądz elektroniczny - rachunki bankowe znajdują się w pamięci komputera i są one obciążane i uznawane automatycznie przy wykorzystaniu urządzeń elektronicznych.
Prawo Kopernika - Greshama „Pieniądz gorszy wypiera pieniądz lepszy'’. Ograniczona ilość pieniądza będącego w obiegu (w gospodarce). Prawo to głosi, że gdy w obiegu znajdują się dwa rodzaje pieniądza: „gorszy” i „lepszy”, to pieniądz „lepszy” (o większej zawartości kruszcu) będzie gromadzony w oszczędnościach a w obiegu pozostanie pieniądz „gorszy”.
Samoregulacją - złota reguła:
Tyle jest pieniądza w obiegu ile przyjęto kruszcu.
Kraj A:
• wzrost inflacji (ceny w górę)
• spadek konkurencyjności wobec kraju B (A ma droższe towary)
• spadek eksportu, deficyt handlowy
• odpływ kruszcu - będziemy importować towary z kraju B
• spadek cen - mniej pieniądza powoduje kurczenie się gospodarki, co powoduje spadek cen
• odbudowa konkurencyjności.
Pieniądz papierowy (s. 3)
• 1971 rok - to tego roku była sztywna cena, która wiązała pieniądz z kruszcem; był to dolar amerykański.
Był to tak zwany system dewizowo - złoty, w którym waluty obce wymieniano na złoto. W 1971 roku ostatecznie wymienialność ta została zawieszona.
2
Prawo Kopernika - Greshama: W systemie dwukmszcowym (bimetalizm). przy ustalonej urzędowej relacji nominalnych wartości jednostek pieniężnych, z obiegu wypierane były monety wykonane z tego kruszcu, którego cena rynkowa wzrastała.