Także prawo pochodne nie jest czymś nieznanym pr. między, pub. (dyrektywy, rozporządzenia przyjmowane głownie przez Radę Europejską)
Prawo wspólnotowe rządzi się swoimi zasadami i prawo krajowe nie może przesądzać o jego treści.
Autonomia - system prawny, który ma swoją hierarchię norm, a terminologia, którą posługuje się ustawodawca wspólnotowy nie musi być tożsama z terminologią w prawie krajowym, mimo, że pojęcia są te same.
ZAKRES PRAWA WSPÓLNOTOWEGO;
- zakres materialny (przedmiotowy), zakres terytorialny, zakres personalny, zakres temporalny.
Zakres materialny - gospodarczy charakter przedmiotowego prawa wspólnotowego zmienia się. Ta natura jest nadal co do istoty zachowana, ale całość to ma constans. Natura prawa wspólnotowego cały czas się poszerza.
Są dwie metody poszerzania:
- modyfikacje traktatów założycielskich prawa pierwotnego (dodawanie nowych). Do celów wspólnoty są dopisywane nowe. Główne przesłanki są ekonomiczne, poszerza się znaczenie, np. terminów, np. obywatele UE.
Art. 308 traktatu wspólnotowego przewiduje, ze Rada UE nawet, gdy ma nieprzewidziane kompetencje, a dla celów ważnych może działać - instytucje wspólnotowe nie mogą działać, gdy nie ma upoważnienia (Rada UE jednak na wniosek Komisji Europejskiej, po konsultacji z Parlamentem podejmuje działania).
Konferencje międzyrządowe modyfikujące były bardzo rzadko. Dlatego potrzebny był art. 308, który pozwala na poszerzanie tego prawa przedmiotowego. Zaciera się różnica między filarami, coraz częściej posługują się prawo Unii. W ten sposób prawo wspólnotowe ewoluuje w stronę jedności.
Acauis cummu noytaire - dorobek wspólnotowy
Na szczycie tego zasada poszanowania i rozwijania dorobku wspólnotowego. Ten dorobek może się zmieniać, jest kilka dorobków, np.: acquis Schengen.
Na użytek akcesji nowych państw respektowanie całości acquis. Nie ma odstępstw (jeśli są to przepisy przejściowe, np. na 15 lat).
Accession acauis - zasada wzmocnionej współpracy (silniejsza współpraca).
Gdzie prawo wspólnotowe obowiązuje?
Na terytorium państw członkowskich - nie ma terytorium Unii, ale wspólnotowy obszar celny.
W układzie z Schengen jest fikcja praktyczna - prawna, wrażenie, że terytorium jest jednolite (brak granic, techniczne udogodnienia), ale i tak państwa zachowują swoje granice.
Art. 299 traktatu wspólnotowego mówi do jakich terytoriów ma zastosowanie traktat. Każdy traktat akcesyjny zmienia terytorium. Stolica apostolska jest związana umową z Włochami, które podpisały traktat z Maastricht, należą do Unii Monetarnej (stolica apostolska + Włochy). Stolica może emitować EURO z papieżem.
1. umowa o EWG - swobodny przepływa towarów rolnych i rybołówstwa. Umowy stowarzyszeniowe, np. umowa z Polską z 1991 r.
2. umowy akcesyjne
3. inkorporacja - złączenie terytorium państwa trzeciego z państwem wspólnotowym, np. NRD do RFN
1. wygaśnięcie umów z państwami trzecimi
2. wystąpienie - unijny akt wspólnotowy nie przewiduje klauzuli wystąpienia, ale w praktyce jest to możliwe.
2