5756

które były cięższe niż zwykłe. Mela pisze, że jest odpowiedzialny za furtum w stosunku do sprzedawcy, ty zaś sam jesteś odpowiedzialny jeśli o tym wiedziałeś. Nie dostajesz bowiem zgodnie z wolą sprzedawcy skoro myli się co do wagi.

D. 47.2.52.15 (Ulpianus, ks. 37 komentarza do Edytku) Niewolnik, który oświadczył, że jest wolny, aby pożyczyć mu pieniądze nie popełnia kradzieży, nie oświadcza bowiem więcej niż to, że jest wiarygodnym dłużnikiem. Podobnie ma się sprawa z tym, kto będąc synem pod władzą, udaje, że jest pater familias, aby mu chętniej pożyczyć pieniądze.

2. Zamiar

D. 47.2.39.3 (Ulp. 41 komentarza do dzieł Sabinusa)

Verum est, si meretricem alienam ancillam rapuit quis vel celavit, furtum non esse: nec enim factum ąuaeńtur, sed causa faciendi: causa autem faciendi libido fuit, non furtum. et ideo etiam eum, qui fores meretricis effregit libidinis causa, et fures non ab eo ind ud i. sed alias ingressi meretricis res egesserunt, furti non teneri. an tamen vel fabia teneatur, qui subpressit scortum libidinis causa? et non pulo teneri, et ita etiam ex facto, cum incidisset, dixi: hic enim turpius facit, quam qui subripit, sed secum facti ignominiam compensat, certe fur non est.

Zaiste jeśli ktoś porwał lub ukrył cudzą niewolnicę-prostytutkę nie popełnia kradzieży. Nie badany jest bowiem (sam) czyn lecz powód czynu. Zaś powodem (w tym wypadku) była nie kradzież lecz żądza. 1 dlatego jeśli ktoś powodowany żądzą włamuje się mieszkania prostytutki, a korzystają z tego złodzieje, których on sam nie przyprowadził, by zabrać jej rzeczy, nie będzie odpowiadał z tytułu kradzieży. Czy więc odpowie z lex Fabia ten, kto ukrywa osobę trudniącą się nierządem? Nie sądzę by mógł odpowiadać i tak też odpowiedziałem, kiedy się coś podobnego wydarzyło. Z pewnością nie jest złodziejem mimo, że postępuje haniebniej niż ten kto zabiera, lecz to wyrównuje niesława jaką na się zaciąga.

2