7299

„rzeczywistościach”, gdyż to właśnie język organizuje doświadczenia zmysłowe i żłobi zwyczajowe formy myślenia.”^{1 2} Potwierdzeniem tego poglądu może być teoria ,T. G. Herdera, który rozpatruje zagadnienie z perspektywy jednostki, twierdząc, iż człowiek myśli za pomocą języka, ten zaś tworzony przez pokolenia (język jest tworem dynamicznym, zmieniającym się w czasie) przekazuje jednostce swój sposób myślenia Błędnym i łatwym do obalenia byłoby jednak twierdzenie, że skoro naród posługuje się jednym językiem, będzie on jednomyślny, ponieważ „Nawet w przypadku jednej społeczności narodowej i jednego odpowiadającego jej etnojęzyka musi wziąć pod uwagę [nauka] istnienie rozwiniętej struktury społecznej, która jest wielowymiarowo, najczęściej hierarchicznie, zróżnicowana; musi jednocześnie przyjąć hipotezę, iż poszczególnym członom tej struktury odpowiadają odmienne systemy językowej komunikacji Badania prowadzone przez socjolingwistów zamieniają aktualnie ową hipotezę w tezę, dzięki szeroko zakrojonym pracom badawczym prowadzonym zarówno z perspektywy socjologii jak i językoznawstwa, mimo iż jeszcze 30 lat temu Antoni Furdal w „Klasyfikac ji odmian współczesnego języka polskiego” zarzucał „ Lingwiści opisują nieraz język tak, jakby mówiła nim jakaś idealna, niezróżnicowana społeczność.

Wiemy dobrze, że stan tego rodzaju jest fikcją.”³ Jako potwierdzenie przywołuje strukturę społeczną i związaną z nią odmienność językową niewielkich gromad ludzkich. „ Bywają wprawdzie, a raczej bywały do niedawna zespoły ludzkie niemal zupełnie odcięte od innych, jak np mieszkańcy pewnych wysp lub małych archipelagów zagubionych na olbrzymich przestrzeniach Oceanu Spokojnego, bądź też ludność niektórych dolin wielkich łańcuchów górskich, zwłaszcza Kaukazu i Kordylierów. Jednak i tam, w obrębie takiej społeczności tworzą się mniejsze grupki ludzi połączonych więzami rodzinnymi, wspólną pracą i najbliższym miejscem zamieszkania Kontakty miedzy mmi są z natury

1

^! Z Bokszański. A. Piotrowski. M. Ziółkowski, Socjologia języka. Warszawa 1977, s. 18

2

Z. Bokszański. A. Piotrowski. M. Ziółkowski. Socjologia języka. Warszawa 1977. s.58

3

   A. Furdal. Klasyfikacja odmian współczesnego języka polskiego. Wrocław 1973. s. 10