- problemem braku konsensusu między głównymi siłami politycznymi np. spoiy na linii PO- PIS
- opowiedzenie się części elit za integracją ze strukturami europejskimi, a innych za zbliżeniem z Federacją Rosyjską
c) jakość oraz aktywność własnej służby zagranicznej i dyplomatycznej
- czynnik ludzki- kwalifikacje i predyspozycje polityków lub urzędników
- ważny jest również system organizacyjny służby zagr.
- największy wpływ mają przywódcy, szefowie rządów, szefowie MSZ
- czasami .szyła się’ na placówki tych, którzy wyeliminowani z życia politycznego w państwie lub w nagrodę za
zasługę na rzecz danej siły politycznej (patologie)
3. Uwarunkowania zewnętrzne obiektywne
a) trendy ewolucji najbliższego danemu państwo środowiska mnd.
- w Europie w okresie międzywojennym ewolucja sts, mnd. wyznaczana była przez ścierające się tendencje do
obrony i podważenia ładu wersalskiego
- Polska musiała uwzględnić owe tendencję we własnej polityce zagr.
- obecnie w Europie istnieje tendencja do likwidowania starych podziałów, demokratyzacji i poszerzania struktur
współpracy
- stopień uzależnienia od trendów zależy od siły państwa i jego wpływu na inne państwa
- np. Millosevic nie uwzględniał trendów
b) pozycja państwa w systemie stosunków i ról mnd.
- miejsce kluczowe, centralne lub peryfeiyjne
- pozycja państwa w systemie powiązań militarnych
- istotna jest też rola w powiązaniach ekonomicznych, pozycja rozwoju technicznego, siła kultury
c) struktura i zasięg umownych powiązań mnd. państwa oraz obowiązujące prawo mnd.
- traktaty zawarte z innymi państwami zwłaszcza dotyczące zabezpieczeń (traktaty sojusznicze) np. państwo
członkowskie NATO może więcej niż państwa niezaangażowane
- swoboda państwa ograniczona przez zawarte umowy- pacta sunt servanda
- kto narusza daną normę, musi liczyć się z adekwatną odpowiedzią
- rola imperatywnych norm prawa mnd. (ius cogens)
- rośnie znaczenie mnd. ochrony praw człowieka
4. Uwarunkowania zewnętrzne subiektywne
a) międzynarodowa percepcja danego państwa i narodu oraz oczekiwania i wymagania stawiane danemu państwu
przez inne państwa
- w procesie postrzegania kształtuje się wizerunek państwa
- stereotypy i uprzedzenia kształtują się w dłuższych okresach historycznych
- można je łagodzić, ale nie sposób wyeliminować
b) koncepcja polityki zagranicznej innych państw
- interesy państwowe innych aktorów mnd.
- ważna jest ich możliwe największa znajomość oraz odpowiednie wnioskowanie
- istotna jest rola wywiadu
- możliwe pola konfliktu
c) jakość oraz aktywność służby zagranicznej i dyplomacji innych państw
- aktywność partnerów oraz rywali wpływa na kształtowanie polityki zagr.
- dyplomacja wielostronna, np. w ramach ONZ
- ważny jest profesjonalizm służb dyplomatycznych akredytowanych w danym państwie, brak prowokacji itp.