_FIZYKA (W3 prof. Lidia Maksymowicz)
_1.) Pm02 na drodze cząstki w ruchu.
Różniczkowa praca siłyje st zdefiniowana jako praca wykonam przez siłę F na odcinku DE Jeżeli siła działa na odcinku AB :
Wai ‘= lu4.ii F " dr (1)
Wai := 1^5 FcosZ(F, dr) di(la)
We wzorze (1) siła F je st wypadkową wszystkich sił działający: h na darą cząstkę.
Wai = 1 u^i m (dV/ dt) "dr (2)
dr = V dt
Wai = m Iuu. (dV/ dt) "Vdt (2a)
(dV/ dt) " V = d (V2) / dt = 2 V (dV/ dt) =* (dV/ dt) " dV = (1 / 2) (dW dt)
Wai = (1 / 2) m U, (dW dt) dt = (1 / 2) m U, d(V2) = [(1 /2) m V2) |V*v», =
= (1/ 2) mV£5 - (1/2) m Va2 WAi=(i/2)m(V^-VAa)
Jest to różnica energii kinetycznej jałą o siągrde cząstka przemieszczając się od punktu Ado B.
Wniosek:
Praca wykonana nad cząstką swrobodną (nie posiadającej energii potencjalnej) jest równa zmianie energii kinetycznej tej cząstki.
_2.) Stfy z<2chowvtCK - energia potencjalna.
Siła działając a na ciało jest wrówczas siłą zachowrawrcząjeżeli praca wykonana przy prze sunięciu od punktu A do B po drodze ACB jest równia pracy wykonanej po drodze ADB. (rysi)
Wai = J iacei F c ° dr = lumii Fc" dr Cz>ii praca mezależnajest od toru łączącego punktyAiB :
W = ItAiicAj Fc "dr =0
W większości przypadków działania sił na masy mamy do czynienia z siłami zachowawczym.
Np.:
Praca wykorana przez siłę grawitacji, (rys 2)
Wai := 1u4.ii F "dr F(0, mg) dr(dx, dy)
F = - j mg dr = i dx + j dy
F dr = - j m g " (i dx + j d^ = - m g dy Wai = (iaii (- mg) dy= ((- mg) ^ ^ = mgAh ; Ah = hŁ - h2 Energię potencjalną definiujemy jako pracę wykonaną przez siły zacho wrawrcze (nie zależną od toru) :
! U ai= Imn Fc ° dr = Ue - Ua (3)
Skalarna funkcja U(x, y z) jest to energia potencjalna związara z siłązachowrawrcząFc. Wielkości UE i Ua są to wartości tej funkcji skalarnej wyznaczone w końcowych punktach toru.
Przyjmuje się, że punkt B jest w nieskończoności i wrówczas Ui-*0
U Ai=UHFc°dr = -lKAjFc "dr = Ua (3a)
Praca wykonam nad cząstką od punktu gdzie siłyFc me działają do wybranego punktu A, w którym siły te działają (obszar działania pól potencjalnyih) je st Ua (energia potencjalra w punkcie A).
Rówmanie (3a) prowradzi do zwńązku analogicznego między UA a Fc: dUA/ dr = - Fc (3b)
lib
F c = - grad U (x, y z) hi»
Fc = - ^U(x, y z) -operator Nabla działającym skalarnąfunkję U