•związek z teorią naukową (pewne prawidłowości)
-poznanie naukowe jest uwikłane w system założeii (pozwalający osiągnąć pewną (prawdziwa) wiedze, posługując się regułami poznania
typy załozeń teorii społ.:
•ontologiczne- nauka o byciu- co to jest rzeczywistość, jaka jest. Przy badaniu należy przyjąć założenie dotyczące teorii rzeczywistości, spór o to. czy taka sama jest rzeczywistość społeczna i przyrodnicza, czy świat jest jednorodny
-epistemołogiczne- pozostają w nierozerwalnym związku z mitologicznym ‘jak’, dzięki niemu możliwe jest poznanie, na które wpływają założenia ontologiczne
-metodologiczna-jakie są sposoby poznania rzeczywistości, odwołanie do sfery wartości i wartościowania, sprawdzana jest poprawność czegoś
fundament teorii społecznej stanowią też język i pojęcia- spinają wszystko luęwspółmicmość teorii naukowych;
-posługują się różnymi pojęciami nie nakładającymi się na siebie (np. myślenie o czasie- wartościowe/ilościowe) -przy przełożeniu wartości na ilość jesteśmy bezradni
nieistotne jest to. co jest, ale to w co bidzie wierzą, że jest. bo wiara to fakt społeczny pojęcia opisujące mogą być rozmaite- systemy je tworzące zmieniają się pojęcia musza być spójne w danej teorii metodologia zmienia się ze względu na niestabilność teorii
-wyjaśnianie- odpowiedz na pytanie dlaczego wystąpiło dane zjawisko, szukanie jego genezy (w. genetyczne), jaki cel miało to osiągnąć, po co (w. funkcjonalne)
wyjaśnić znaczy odpowiedzieć na pytanie o relacje między przyczyną, a skutkiem (w. przyczynowo skutkowe), wyjaśnienie nomotetyczne=dedukcyjne wywodzą się z ogólno istniejących prawd, a indukcyjne - rządzą jakieś reguły poza prawami wyjaśniającymi przyczyny, idiograficzne odwołują się do zdarzeń poprzedzających bo zdanie jednostkowe bez kontekstu nie da się uogólnić
-rozumienie to umiejętność odpowiedzi na pytanie jak cos działa. Tym zajmuje się socjologia rozumiejąca, nie empiryczna. Rozumienie wg M. Wezera- używać empatii- rozumieć emocje innych, mechanizm społeczny i psychologiczny dopowiada nam motywy iiuiych.
Rozumienie predyktyczne- tradycja brytyjskiego empiryzmu logicznego- analiza reguł rządzących zachowaniem ludzi.
-przewidywanie: dedukcyjne- odwołanie się do zbiorą indukcyjne- na podstawie jednostkowej obserwacji przewiduje m prawidłowości, probabilistyczne- jakie jest prawdopodobieństwo zajścia zdarzenia -opis to warunek konieczny dla wszystkich powyższych, wzbogaca nasza wiedze, realizuje cel badań naukowych_