111534

aktywiści Młodej Europy, jak i pacyfiści.

Na początku XIX w. powstawały idee socjalizmu utopijnego rodzące się pod wpływem rozwoju procesu przewrotu przemysłowego w Europie. Przemiany społeczne twoizyly nowe wartości i wywoływały zapotrzebowanie na nowe idee ułożenia stosunków w skali europejskiej. Najbardziej rozwinięte idee integracyjne prezentował wówczas filozof i publicysta polityczny hrabia Claude Hcnri dc Saint-Simon (1760-1825), który ze swym uczniem Augustinem Thierry przedstawił w 1814 r. uczestnikom Kongresu Wiedeńskiego broszurę zatytułowana O reorganizacji społeczeństwa europejskiego.

Saint-Simon zaproponował zespolenie ludów Europy w jedno ciało polityczne z zachowaniem przez każdy z ruch autonomii narodowej. Ponad wszystkimi rządami narodowymi miał powstać ogólnoeuropejski Wielki Parlament uprawniony do rozstrzygania spraw miedzy nimi (na wzór parlamentu Wielkiej Brytanii) Parlament miał składać się z Izby Deputowanych (na wzór Izby Gmin) i Izby Parów (na wzór Izby Lordów) i obradować pod przewodnictwom wybieranego króla - zwierzchnika całej Europy Izba Deputowanych miałaby liczyć 240 posłów z takim wyliczeniem, aby każdy milion ludzi reprezentowało czterech przygotowanych przedstawicieli grup zawodowych:    kupców, uczonych,

administr atorów i sędziów. Natomiast Izbę Parów, liczącą 20 członków, miał mianować król spośród osób dysponujących odpowiednimi środkami finansowymi. Utworzony w powyższy sposób Wielki Parlament gwarantowałby poszanowanie praw narodów europejskich w zakresie administracji, przemysłu, handlu, prawa, nauki i sztuki.

Federacyjne idee europejskie rozwinął również jeden z czołowych przedstawicieli anarchizmu europejskiego, socjalista utopijny Pierre Joseph Proudhon (1809-1865). W traktacie O zasadach federalizmu (1863) postulow^ral tworzenie federacyjnej organizacji kontynentalnej Proponował przesunięcie uprawi u en państw na szczebel gmin i postulował, by w przyszłej Europie tworzyć „rządy zgodnie z prawem rozdziału organów' władzy". Z pomysłów Proudhona póżniejszyfederacjonista europejski Denis dc Rougcmont wywodzi współczesną ideę przenoszenia tradycyjnych uprawnień państwowych na wadze regionalne.

Zdecydowane dążenia do jedności Wioch i całej Europy prezentował także Giuseppe Mazzini. W 1831 r. założył organizację Młode Włochy i dla władców europejskich siał się symbolem nieustraszonego republikanizmu. W kwietniu 1834 r. założył również w Bemie tajną organizację Młoda Europa, która stanowiła próbę tworzenia federacji narodów europejskich. Europie państw próbow'ala przeciwstawiać zjednoczoną Europę wolnych narodów. Mazzini dążył do rozwoju współpracy przedstawicieli demokratycznych i niepodległościowych organizacji z Belgii, Francji. Hiszpanii, Niemiec, Polski, Szwajcarii i