111730

W następnych latach wzmocniły się jeszcze te tendencje ^ patrz nowe przestrzenie działalności przemysłu i usług.

PRZESTRZENNE PRZESUNIĘCIA PRZEMYSŁU NA ŚWIECIE

Rozmieszczenie przestrzenne przemysłu na świecie charakteryzuje się dużym zróżnicowanie.

Od rewolucji przemysłowej dominowały dwa regiony: Europa Zachodnia i Ameryka Północna. W latach 50-tych i 60-tych dołączyła Japonia.

Dzisiaj te trzy regiony znajdują się w fazie gospodarki postindustrialnej. Następnie pojawiło się szereg krajów azjatyckich: Singapur, Hong-Kong, Taiwan, Korea Północna, Malezja, Tajlandia, które w oparciu o produkcję nowoczesnych wyrobów elektronicznych osiągnęły olbrzymie tempo rozwoju, przekraczające 10% PKB.

Pojawiła się trzecia grupa krajów, kraje Europy Środkowej, w których to dokonuje się w przyspieszonym tempie restrukturyzacja gospodarcza, w tym przemysłu. Niestety ujemnym zjawiskiem tego procesu jest masowe bezrobocie, oraz wolny rozwój przemysłów zaawansowanej technologii.

ROLNICTWO W SYSTEMIE GOSPODARKI ŚWIATOWE/

Rolnictwo z wielu względów jest podstawowym działem gospodarki światowej, o olbrzymim zróżnicowaniu przestrzennym jego cech rodzajowych, produkcji i miejsca w strukturach ekonomicznych poszczególnych państw.

Można wyróżnić trzy fazy rozwoju światowego rolnictwa:

a)    rośnie liczba odsetek osób pracujących w rolnictwie;

b)    bezwzględna liczba pracujących w tym dziale nie zmienia się, maleje jednak ich udział w strukturze zawodowo czynnych;

c)    maleje zarówno liczba jak i odsetek ludności pracującej w rolnictwie.

W fazie pierwszej znajdują się najbiedniejsze kraje świata, cierpiące na niedostatek żywności, takie jak: Niger, Somalia, Czad.

W drugiej fazie znajdują się kraje średnio rozwinięte: Rumunia, Turcja, Grecja, Polska. W trzeciej fazie znajdują się kraje najwyżej rozwinięte, gdzie w rolnictwie pracuje mniej niż 5% zawodowo czynnych, dających PKB na poziomie kilku procent.

Rolnictwo w dużym stopniu uzależnione jest od warunków przyrodniczych, rozwija się wolniej niż pozostałe sektory gospodarki. W większości krajów świata produkcja rolna wzrasta w tempie 1-3% rocznie. Natomiast pozarolnicze działy znacznie szybciej.

UWARUNKOWANIA PRZYRODNICZE ROZWOJU ROLNICTWA (uzależnienie rolnictwa od środowiska przyrodniczego)

1.    uzależnienie doboru struktury produkcji od naturalnych możliwości produkcyjnych danego obszaru;

2.    występują przestrzenne zróżnicowania plonów i produkcji z uwagi na uwarunkowania klimatyczne;

3.    występują duże zmienności w czasie i przestrzeni jeśli chodzi o koszty produkcji i jej rezultaty na skutek warunków agrometeorologicznych.

Duże zaangażowanie kapitałowe może ograniczyć zewnętrzne wpływy środowiska przyrodniczego. Największe nakłady bardzo często ponoszone są na prace merioracyjne (nawadnianie i odwadnianie terenu).

Np. zmienność plonów zbóż w latach 1992-1994 wahała się np. w Lessotho między 5 a 17 kwintali z hektara. Natomiast wahania w Holandii wyniosły między 70 a 80 kwintali z hektara.