115157

istniała hierarchia stanów, wyższe stany ludzi pochodzenia szlacheckiego, niższe plebejusze

przynależność do stanu miała charakter dziedziczny, nabywana przez urodzenie (wyjątek duchowieństwo)

monarcha bojąc się buntu jakiegoś stanu, daje mu przywileje, przywileje stają się b. częste, dniga ważna rzecz to ta, że powstaję zgromadzenia stanowe (razem łatwiej wymusić coś na władcy) w Polsce nazwa-> Sejm Walny

państwo stanowe to państwo pluralistyczne, monarcha dzieli się swoją władzą ze stanami.

przemiana w przekonaniu, częściej myśli się o państwu jak o wspólnym dobru, państwo jako organizm (to chyba jasne, coo?), przekonanie wśród legistów, że państwo jako organizacja ma swoje prawa i obowiązki oraz swą wolę , musi mieć zatem organ, który by tę wolę realizował i jest to MONARCHA (od Boga władza, tylko przed Bogiem odpowi edzi a lny).

władcy nie przysługiwało już prawo dzielenia państwa między synów, lub zbywania jakichkolwiek jego terytoriów A4 Główne przywileje szlacheckie

1374- przywilej koszycki nadany przez Ludwika Węgierskiego.

Przywilej znosił podatek poradlny do wysokości 2 groszy od lana, zwalniał z przymusu budowy oraz modernizacji zamków, przydzielał odszkodowania za uczestnictwo szlachciców w wyprawach zagranicznych, gwarantował wykupienie szlachcica gdyby dostał się do niewoli podczas zagranicznej wyprawy, gwarantował obsadzanie urzędów krajowych tylko i wyłącznie przez Polaków, natomiast urzędów ziemskich tylko i wyłącznie przez mieszkańców tej ziemi.

Przywilej koszycki został nadany za wyrażenie przez szlachtę zgody na koronowanie Jadwigi będącej córką Ludwika Węgierskiego.

1388 - przywilej piotrkowski

Władysław Jagiełło - król musiał wykupić szlachcica do niewoli, jeśli ten dostał się do niej poza granicami kraju; wypłata żołdu w wysokości 3 grzywny od kopii podczas wyprawy zagranicznej; niepowierzanie zamków osobom obcej narodowości

1422    - przywilej czerwiński

Władysław Jagiełło - zakaz łączenia stanowiska sędziego ziemskiego i starosty w jednym ręku; nietykalność majątkowa bez wyroku sądowego; sądy miały sądzić według prawa pisanego; król musiał uzyskać zgodę rady królewskiej na bicie monety Okoliczności; podczas wyprawy przeciwko krzyżakom pod Czerwińskiem

1423    - statut warcki

Władysław Jagiełło - szlachta mogła wykupić majątki sołtysów "krnąbrnych i nieużytecznych" i sama wyceniała wartość sołectw; ograniczenie wychodźstwa chłopów ze wsi; taksy wojewodzińskie - wojewodowie ustalali ceny maksymalne na produkty rzemieślnicze w miastach. Był prawną podstawą rozwoju gospodarki folwarczno-pańszczyźnianej w Polsce 1430, 1433 - przywilej jedlneńsko-krakowski

Władysław Jagiełło - nietykalność osobista i majątkowa szlachty (Neminem captivabimus nisi iure victum - "nikogo nie będziemy więzić bez wyroku sądowego"); tylko szlachcic mógł zostać dostojnikiem kościelnym 1454 - przywileje cerekwicko-nieszawskie

Kazimierz Jagiellończyk - potwierdzenie dotychczasowych praw dla szlachty; król nie mógł wydać nowych praw, nakładać nowego podatku i zwoływać pospolitego ruszenia bez zgody sejmików ziemskich; przywilej stał się podstawą polskiego parlamentaryzmu Okoliczności; na wojnie z krzyżakami (wojna 13-letnia)