page0154

146

Summa teologiczna

nami substancje umysłowe, które są poniżej sfery księżycowej, wyższe od ludzi w porządku nctury. Nie należy też odrzucać tego zdania jako przeciwnego wierze; wszelkiem bowiem stworzeniem cielesnem rządzi Bóg przez aniołów, jak mówi Augustyn w III de Trii. (c. IV), stąd nic nie przeszkadza, by powiedzieć, że niższych aniołów postanowił Bóg, by rządzili niższemi ciałami, a wyższych, by rządzili wyższemi ciałami, najwyższych zaś, by asystowali Bogu. I według tego mówi Damascen, (tamże), że ci, którzy upadli, pochodzili z niższych, w którym to także chórze pozostali niektórzy dobrzy aniołowie.

Jeśli się zaś rozważy motyw grzechu, znajdziemy, że w wyższych aniołach jest on wyższy niż w niższych. Grzechem szatanów była bowiem pycha, jak to powyżej powiedziano, a motywem jej jest znamienitość, która była większą w wyższych. I dlatego mówi Grzegorz (tamże), że ten, który zgrzeszył, był najwyższym z pośród wszystkich.    ,

1 to wydaje się prawdopodobniejsze. Gdyż grzech anioła nie pochodzi od jakiejś skłonności, lecz tylko z wolnej woli; stąd wydaje się, że raczej należy rozważać argument, który się bierze z motywu grzechu. — To jednak nie może przesądzać tamtego zdania; gdyż także we wodzu niższych aniołów mógł być jakiś motyw do grzeszenia.

Odpowiedź na pierwszy zarzut. Cherubin tłumaczy się pełnia wiedzy, Serafin zaś tłumaczy się gorejący, czyli płomieniści. I tak jest jasnem, że Cherubina nazywa się od wiedzy, która może istnieć z grzechem śmiertelnym; Serafina zaś nazywa się od żaru miłości, któ/a nie może istnieć z grzechem śmiertelnym. I dlatego pierwszego anioła grzeszącego nie nazywa się Serafinem, lecz Cherubinem.

Odpowiedź na drugi zarzut. Zamiar boży nie udaremnia się ani w tych, którzy grzeszą, ani w tych, którzy się zbawiają, każdą bowiem z tych możliwości Bóg przewiduje, i z każdej ma chwałę, gdy jednych z dobroci swej zbawia, a drugich ze sprawiedliwości karze. Samo zaś stworzenie umysłowe, gdy grzeszy, odpada od należnego celu. Nie jest to też nieodpo-wiedniem w żadnem stworzeniu znakomitem, tak bowiem ustanowił Bóg stworzenie umysłowe, że w jego woli leży działanie dla celu.

http://rcin.org.pl