page0122

114 Summa teologiczna

nadania formy co do czasu, lecz tylko co do natury, jak mówi Augustyn w I Super Gen. ad Litt. (cap. XV). — Stąd nie stworzył też Bóg natury anielskiej nieuformowanej i niedoskonałej. Lecz jej uformowanie i doskonałość jest przez szczęśliwość, odnośnie do tego, że cieszy się Bogiem. Zatem został stworzony w szczęśliwości.

Zarzut trzeci. Oprócz tego, według Augustyna Super Gen. ad Lilt. (lib. IV) te rzeczy o których uczynieniu czytamy w dziełach dni sześciu, zostały uczynione równocześnie; i tak wszystkie owe sześć’ dni muszą być natychmiast od początku stworzenia rzeczy. Lecz według jego wykładu (iib. IV, c. XXII), w owych sześciu dniach rano było poznanie anielskie, którein poznali Słowo i rzeczy w Słowie. Zatem natychmiast od początku stworzenia poznali Słowo i rzeczy w Słowie. Lecz aniołowie są szczęśliwi przez to, że widzą Słowo. Zatem odrazu od początku swego stworzenia byli aniołowie szczęśliwi.

Lecz przeciwnie, do pojęcia szczęśliwości należy stałość czyli utwierdzenie w dobrem. Lecz nie odrazu po stworzeniu zostali aniołowie utwierdzeni w dobru, jak to okazuje upadek niektórych z nich. Zatem aniołowie nie posiadali szczęśliwości od początku swego stworzenia.

Odpowiadam, że pod nazwą szczęśliwości rozumie się ostateczną doskonałość natury rozumnej czyli umysłowej; i stąd pochodzi, że się jej z natury pożąda, ponieważ każda rzecz z natury pragnie swej ostatecznej doskonałości. Ostateczna zaś doskonałość natury rozumnej czyli umysłowej jest dwojaka. Jedna mianowicie, której można dostąpić mocą własnej natury; a tę pewnym sposobem nazywa się szczęśliwością czyli szczęściem. Stąd i Arystoteles (Eth^;c. lib. X) nazywa ostatecznem szczęściem człowieka najdoskonalszą kontemplację, przez którą można oglądać w tern życiu najwyższą rzecz poznawalną, którą jest Bóg. Lecz ponad tern szczęściem jest inne szczęście, którego oczekujemy w przyszłości, w którem ujrzymy Bogd-j jako jest (1 Jan III, 2), to zaś jest ponad naturę wszelkiego umysłu stworzonego, jak to okazano powyżej.

Tak więc należy powiedzieć, że co do pierwszej szczęśli-

*) Vulg. go.

http://rcin.org.pl