page0168

160

Summa teologiczna

Lecz przeciwnem jest, co mówi Augustyn w III super Gen. ad Litt. (c. X), że: atmosfera powietrzna jest dla szatanów jakby więzieniem, aż do czasu sądu.

Odpowiadam, źe aniołowie według swej natury są w pośrodku między Bogiem a ludźmi. Taki zaś ma porządek Opatrzność boża, że stara się o dobro dla niższych, przez wyższe stworzenia. O dobro zaś człowieka Opatrzność boża troszczy się dwojako. Jednym sposobem wprost, gdy mianowicie prowadzi się kogoś do dobra, a odsuwa od zła; a to w sposób odpowiedni wykonują dobrzy aniołowie. Drugim sposobem nie wprost, gdy mianowicie ktoś jest ćwiczony przez to, źe napadnięty zwalcza przeciwność. I było rzeczą odpowiednią, by to staranie o dobro ludzkie mieli źli aniołowie, by po grzechu nie przestali być użytecznymi w współpracy nad porządkiem naturalnym. — Tak tedy należy się szatanom dwojakie miejsce kary. Jedno mianowicie ze względu na ich winę, » tern jest piekło. Drugie zaś, ze względu na ćwiczenie ludzi, i tutaj należy się im atmosfera powietrzna.

Staranie zaś o zbawienie ludzkie przedłuża się aż do dnia sądu, stąd też do onego czasu trwa służba aniołów i walka z szatanami. Stąd aż do owego czasu dobrzy aniołowie są posyłani do nas tutaj, a szatani przebywają w naszej atmosferze powietrz-, nej, by nas doświadczać; chociaż niektórzy z nich nawet teraz są w piekle, by dręczyli tych, których do złego przywiedli, tak jak niektórzy dobrzy aniołowie są z duszami świętemi w niebie. — Lecz po dniu sądu wszyscy źli, tak ludzie jak aniołowie, będą w piekle, dobrzy zaś w niebie.

Odpowiedź na pierwszy zarzut. Miejsce nie jest karą dla anioła lub dla duszy, jakoby oddziaływało na ich naturę, zmieniając ją, lecz jako oddziaływujące na wolę, zasmucając, skoro anioł lub dusza rozumie, że jest w miejscu nie odpowiadającem jej woli.

Odpowiedź na drugi zarzut. Jedna dusza nie jest wyższą od drugiej według porządku natury, jak szatani w porządku natury są wyżsi od ludzi. Stąd niema tu analogji.

Odpowiedź na trzeci zarzut. Niektórzy powiedzieli, że aż do dnia sądu będzie odłożona kara zmysłowa tak szatanów jak dusz, i podobnie będzie odłożone szczęście świętych aż do dnia sądu; to jednak jest błędne i przeciwne zdaniu Apostoła,

http://rcin.org.pl