2
Wspólny rynek
Wspólny rynek jest wyższą i odmienną od poprzednich formą integracji. Istotą wspólnego rynku jest likwidacja barier przepływu czynników wytwórczych- kapitału i pracy. W efekcie istotą tego poziomu integracji jest wprowadzenie zasady czterech podstawowych swobód wspólnego rynku: swobodny przepływ towarów, usług, pracowników i kapitału.
Urzeczywistnienie programu wspólnego rynku Wspólnot Europejskich miało miejsce 1 listopada 1993 r.. w dniu wejścia w życie zapisów Traktatu z Maastricht.
Unia Gospodarcza i Walutowa
Unia Gospodarcza i Walutowa obejmuje wszystkich zasad i elementy wspólnego rynku, wzbogacając je o ścisłą koordynację lub nawet unifikację polityki ekonomicznej w odniesieniu do całości gospodarki i jej sektorów np. polityki finansowej, przemysłowej, konkurencji, rolnej, transportowej energetycznej, regionalnej, ochrony środowiska itp.
Natomiast dodatkowa koordynacja polityki kursowej i walutowej, łączenie z utworzeniem wspólnego banku centralnego i wprowadzeniem wspólnej waluty oznacza unię walutową.
Kraje Wspólnot Europejskich od lat realizują projekt koordynacji polityk gospodarczych, który szczególnej formy nabrał po Traktacie z Maastricht. Natomiast urzeczywistnienie unii walutowej miało miejsce 1 stycznie 1999r.
Integracja europejska różnych prędkości
Podkreślenia wymaga fakt, że dzisiejsza Unia Europejska 27 państw jest zintegrowana w sposób zróżnicowany. O ile bowiem wszystkie kraje osiągnęły poziom unii celnej, to już zasady wolnego rynku nie w pełni dotyczą całego ugrupowania. Wynika to m. in. z przyjętych okresów przejściowych w różnych obszarach (np. rynku pracy) wobec najmłodszych krajów UE (12 które dołączyły do Wspólnot w 2004 i 2007r.) Podobnie sytuacja przedstawia się w przypadku unii walutowej, która dotyczy obecnie jedynie 17 członkowskich UE.
Efekty utworzenia unii celnej
Podstawowymi efektami utworzenia unii celnej na obszarze ugrupowania integracyjnego są dwie grupy efektów:
• kreacji handlu
• przesunięcia handlu
Efekt przesunięcia handlu
Efekt przesunięcia handlu jest rezultatem zmiany dotychczasowych kierunków wymiany handlowej na obszarze unii celnej. Stanowi z jednej strony konsekwencję liberalizacji współpracy między członkami ugrupowania, a z drugiej- przejaw ochrony zintegrowanego obszaru i dyskryminacji państw trzecich. Efekt ten wyraża rezygnację danego państwa z dotychczasowego importu z kraju trzeciego, pozostającego poza obszarem ugrupowania, na rzecz kraju będącego partnerem uczestnikiem unii.
5 listopada 2011