44496

Surrealizm

Gouguin był prekursorem surrealizmu. Był zwolennikiem używania wielu barw. Wyjechał na Taiti, zafascynowany tamtejszą kulturą. XX wieczni surrealiści to S. Dali i Max Ernst. Wykorzystywali oni odkrycia Freuda, penetrując podświadomość. Sięgali po senną poetykę i wizyjność, często szokowali skojarzeniami, fantastyką, udziwnieniami odległymi od rzeczywistości. Założeniem surrealizmu było "wyrażanie wizualne percepcji wewnętrznej". Artyści starali się wykreować obrazy burzące logiczny porządek rzeczywistości. Często były to wizje groteskowe, z pogranicza jawy, snu, fantazji, halucynacji, a odsunięcie od racjonalizmu

Kubizm

P. Cezanne był prekursorem kubizmu. Stwierdził, że rzeczywistość składa się z kilku brył: kul, sześcianów, stożków i walcy. Dlatego też postacie na jego obrazach uległy geometryzacji. Inni kubiści to P. Picasso i G. Braque. Nazwa "kubizm" pochodzi od franc. cube - sześcian.

Najsławniejsze dzieła (malarskie i rzeźbiarskie) związane z kubizmem :

♦    Panny z Awinionu Pablo Picasso

to jeden z najsłynniejszych obrazów kubistycznych, choć należy też do jednych z pierwszych dzieł tegoż ruchu. Następuje tu całkowite zerwanie z przestrzenią czy formami ciała ludzkiego, a także tak właściwą dla obrazów do tego momentu estetyzacją - malarstwo, jakkolwiek przeszło już sporą ewolucję od czasów klasycyzmu, do momentu powstania tego dzieła miało nadal odpowiadać określonemu pięknu. Na obrazie widać też wyraźne wpływy afrykańskie: dwie postacie z prawej strony przypominają bardzo afrykańskie rzeźby. Picasso pokazał ciała zdeformowane, złamane - a do tego należące do prostytutek z barcelońskiej ulicy Calle de Avignoa Jak pisał na ten temat Białostocki: “Jest to sztuka zaskakująca, ostra, rezygnująca z piękna, świadomie niszcząca naturę i zastępująca ją ładem dzieła sztuki, ale przy zachowaniu jakby śladów zniszczenia, jakiemu rzeczywistość podlegała” (Białostocki, s. 668).

*    Skrzypce George Braque Collage

G. Braque zapoczątkował ponadto technikę zwaną collage. Obrazy nie muszą być malowane, można je np. wyklejać. Dlatego też przyklejano gazety, szmaty, litery, itp., a także śmieci i odpadki. Powstał w ten sposób nowy język artystyczny.

Dadaizm

ruch w sztuce XX w., którego głównymi hasłami były dowolność wyrazu, zerwanie z wszelką tradycją i odrzucająca jakiekolwiek kanony swoboda twórczości. Według przekazów, nazwa ruchu wzięła się od słowa "dada", wybranego przez rumuńskiego poetę Tristana Tzara na chybił trafił ze słownika i oznaczającego w języku francuskim drewnianą zabawkę, konika lub gaworzenie dziecka - jest to jednakże tylko jedna z wersji historii tego terminu. Tak naprawdę sami dadaiści nie potrafili ustalić kto, kiedy i w jakich okolicznościach go wymyślił oraz jaki jest jego prawdziwy sens.