45011

Samorząd

Samorząd w ujęciu tradycyjnym - jest formą decentralizacji administracji albo

administracją sprawowaną przez korporacje.

-» przepisy prawa powierzają wykonywanie administracji społecznościom lokalnym wyposażonym w osobowość prawną (określane jako korporacje albo związki publicznoprawne), a członkostwo z reguły jest przymusowe i automatycznie.

-> korporacja posiada kompetencje władcze, wynikające z Konstytucji i ustawo o samorządzie i wykonuje je w stosunku do swoich członków, czasem też innych osób.

-► Pogląd niektórych -* samorząd jako podmiot władztwa, a działania samorządu jako działania administracji publicznej -» w tym ujęciu administracja publiczna to administracja wykonywana przez państwo i jego organy (administracja rządowa) oraz wykonywana przez samorząd (administracja samorządowa).

-> Organy państwa mają kompetencje nadzorcze (określone przez prawo), co gwarantuje przestrzeganie prawa oraz promocję interesu publicznego w stosunku do interesów lokalnych (grupowych, zawodowych).

-* Samorząd dzieli się na:

*    terytorialny (zwany czasami powszechnym lub komunalnym)

*    specjalny - np. samorząd zawodowy, wyznaniowy, narodowościowy, gospodarczy. W Polsce:

■    samorząd gospodarczy - izby rolnicze, gospodarcze i rzemieślnicze -» członkostwo dobrowolne, brak ustawowo określonych kompetencji, odesłanie do rozporządzenia Rady Ministrów -* w praktyce utracił większość cech samorządu i stał się dobrowolnym stowarzyszeniem, wykonującym pewne funkcje administracji publicznej.

■    samorząd zawodowy - adwokacki, radców prawnych, notarialny, lekarski, lekarzy weterynarii, pielęgniarek i położnych, aptekarski, rzeczników patentowych, biegłych rewidentów oraz maklerów papierów wartościowych i doradców w zakresie publicznego obrotu papierami wartościowymi -* regulowany przez ustawy dotyczące danego samorządu. Członkowstwo obowiązkowe.

samorząd użytkowników niektórych zakładów użyteczności publicznej - studencki

i uczniowski.