1
Platon (428 - 348 p.n.e.)
• największą ideą jest dobro i szczęście
• istnieje jedna i niepowtarzalna prawda
• dualizm światów
o oprócz świata materialnego istnieje świat niezmiennych idei o w świecie materialnym, który poznajemy zmysłami, nie ma nic stałego, dlatego wszelka wiedza jest w świecie idei o świat idei jest doskonały, rzeczywisty o świat materialny jest wtóry, nierzeczywisty
o idee nie są myślami, pojęciami czy słowami, choć mogą się w nich wyrażać - jest to podstawowy typ bytu, będący wzorce dla rzeczy, lecz całkiem od nich niezależny i samodzielny
o w świecie idei żyje dusza, ale wraz z narodzeniem człowieka, zapomina o ideach.
tylko rozum ludzki może jej przypomnieć, gdyż łączy nas on ze światem idei o przedmioty nie istnieją naprawdę - są jedynie niedoskonałym odbiciem idei o idee są zhierarchizowane, na samym szczycie jest poziom dobro-piękno-prawda
• pierwszy stwórca tworząc świat oparł się na prawzorach (ideach)
• wiedza
o doxa - mniemanie, oręż umysłów pospolitych o episteme - wiedza autentyczna, zapewniająca dostęp do prawdy
• wizja państwa wg Platona
o był przeciwnikiem demokracji
■ rządzić powinna mądra, lepsza mniejszość, gdyż większość jest głupia i poddaje się emocjom
■ w demokracji panuje wolność, która szybko przeradza się w dowolność
■ demos to dzika i nieokiełznana bestia, kratos istnieje tak długo, aż demos nie wpadnie w szaleńczą złość
o państwo idealne to państwo sprawiedliwe
■ dike - sprawiedliwość, ścieżka, droga, właściwy sposób postępowania
■ idealne państwo to wspólnota ludzi sprawiedliwych
■ sprawiedliwość polega na tym, że każdy robi to, do czego ma predyspozycje - w tak uporządkowanym państwie panuje ład i harmonia
■ ponieważ ludzie mają różne predyspozycje, zajmują różne miejsca w hierarchii społecznej
o organicyzm - państwo składa się z organów, jak dało ludzkie, które pracują na wspólne dobro - aby dało było zdrowe, zdrowe muszą być wszystkie organy
■ istnieje hierarchizacja organów państwa o państwo realizuje misję wychowawczą
■ ma umożliwić poznanie dobra
■ złe uczynki są wynikiem nieznajomości dobra o państwo idealne musi stanowić jedność
o dla dobra państwa można kłamać, budując nowe mity o prawdzie i sprawiedliwośd, które mają posłużyć za drogowskazy