45292

•    Zbędne wydąją się pytania na które odpowiedź wydąje się oczywista, co zdarza się często w krótkich gorących wywiadach sportowych.

•    Zdarza się także powtarzanie pytań w tym samym brzmieniu, lub tej samej treści, co zwykle jest próbą wymuszenia na respondencie konkretnej odpowiedzi. Nie sprawia to dobrego wrażenia na odbiorcy, który może uznać za przejaw bezradności dziennikarza lub formę agresji.

INTERAKCJE W WYWIADZIE

•    Sytuacja pierwsza - dziennikarz - pośrednik. Występuje między respondentem i odbiorcą, zadąje pytania i rejestruje odpowiedzi. Taka interakcja ma nąjczęściej miejsce....

•    Sytuacja druga - pośrednik - pomocnik. Dziennikarz nie tylko pośredniczy, ale stara się pomóc osobie udzielającej wywiadu poprzez zadawanie pytań pomocniczych czy nawet podsuwanie właściwej odpowiedzi. Taka postawa może wynikać z sympatii osobistej, podobnych poglądów ale także chęci ukrycia niekompetencji czy ignorancji respondenta. Chodzi o to, by osoba udzieląjąca wywiadu zaprezentowała się lepiej niż wtedy, kiedy by takiej pomocy nie otrzymała.

•    Sytuacja trzecia - autorytet - uczeń. Dziennikarz przyjmuje postawę nie znającego tematu, stwarza wrażenie zafascynowanego osobowością respondenta i jego wypowiedziami. Pytania są krótkie i rzadkie, dominują długie wypowiedzi. Taka postawa może wynikać zarówno z braku przygotowania i doświadczenia dziennikarza jak i charyzmy oraz społecznej roli osoby udzieląjącej wywiadu. Taką interakcję nazywa się czasami „wywiadem na kolanach".

•    Sytuacja czwarta - partner - ekspert. Dziennikarz stąje się równorzędnym partnerem a nawet stroną dominującą, podejmuje polemikę, wykazuje się biegłą znąjomością problemu. Sytuacja taka może wynikać z doskonałego przygotowania się do rozmowy lub chęci wykazania przy tym niewiedzy i braku kompetencji odpowiadającego. Dochodzi do naruszenia równowagi w dyskursie na korzyść dziennikarza.

•    Sytuacja piąta - partner - reprezentant opinii publicznej. Dziennikarz wzmacnia swoją pozycję występując jako reprezentant opinii publicznej. Wtrąca od czasu do czasu zwroty np. „opinia publiczna jest zaniepokojona" albo „Nasza społeczność chciałaby wiedzieć" itd.

BŁĘDY DZIENNIKARZY

a)    tzw. „ustawianie" rozmówcy pod z góry założoną tezę. Celem dziennikarza jest nie tyle rzetelne przedstawianie poglądów drugiej strony ale wykazanie, udowodnienie, że jest cyniczny, pokrętny, niesympatyczny, skłonny do mataczenia, itd.

b)    11 n tors li dziennikarza wynikający z syndromu misyjności mediów. Pouczanie respondenta, traktowanie rozmówcy „z góry".

c)    klimat przesłuchania prokuratorskiego tworzy się zwykle w wywiadach pod tezę, powtarzanie pytań, „łapanie za słówka", podnoszenie głosu, itd.

SPOSOBY OBRONY RESPONDENTÓW:

•    WYPOWIEDZI NA BEZDECHU. Udzieląjący wywiadu aby nie oddać inicjatywy dziennikarzowi nie bierze oddechu na końcu zdania

•    MIJANIE SIĘ Z PYTANIEM. Respondent celowo ignoruje oczekiwania dziennikarza i wygłasza swoje poglądy.