48841

mniejsze. Na ustaleniu poziomu pomiaru kończy się proces operacjonalizacji zmiennej. Czynności związane z konceptualizacją oraz operacjonalizacją zmiennej:

•    punkt startu znajduje się w świecie teorii. Musimy bowiem zdefiniować zmienną nieobserwowalną, która będzie przedmiotem naszych badań. Niekiedy pojęcie zmiennej składa się z pojęć składowych, co zobowiązuje nas do respektowania także tych definicji. Analizując definicję zmiennej, musimy ocenić, jakie źródło wskaźników ona pokazuje. Układając pytania ( do testu) i dobierając do nich skalę odpowiedzi rozpoczynamy proces operacjonalizacji.

•    Kiedy narzędzie jest gotowe wkraczamy w drugi etap operacjonalizacji, czyli weryfikujemy związek, jaki powinien zachodzić między wskaźnikiem, a zjawiskiem wskazywanym. Robimy to, szacując moc dyskryminacyjną pozycji testu, rzetelność, trafność oraz dokonując normalizacji wyników surowych.

•    Podejmując decyzję o normalizacji wyników surowych, przechodzimy do trzeciego, ostatniego etapu operacjonalizacji, czyli do ustalenia poziomu pomiaru zmiennej. Jeśli mamy do czynienia ze zmiennymi jakościowymi, pozostajemy na poziomie nominalnym. W przypadku zmiennych ilościowych możemy działać na poziomie porządkowym lub interwałowym. Ten etap kończy operacjonalizacji zmiennych.