Język pisany |
Język mówiony |
1. Tworzywem są znaki graficzne, co czyni go trwałym. 2. Nie ma bezpośredniego kontaktu między nadawcą (autorem) i odbiorcą (czytelnikiem). 3. Wymagana poprawność ortograficzna, interpunkcyjna, gramatyczna i stylistyczna. 4. Jednoznaczność słów. 5. Emocje wyrażane są przez opis, znaki interpunkcyjne (działanie na odbiorcę poprzez słowa). 6. Ważna jest zarówno sama treść, jak i sposób jej przekazania. 7. Zdania złożone. 8. Brak kontekstu sytuacyjnego, który trzeba odbiorcy nakreślić. 9.Brak przerywników występujących w języku mówionym (wulgaryzmy, archaizmy występują jedynie w tekstach stylizowanych). 10.Służy do komunikowania o życiu w sposób nie potoczny i do opisywania innych spraw. 11. Liczne środki stylistyczne, pobudzające wyobraźnię odbiorcy. Wyszukane, przemyślane i starannie dobrane. 12. Autor ma czas na namysł, dzięki czemu ma możliwość skonstruowania logicznego ciągu wypowiedzi, konkretnego, precyzyjnego wyrażenia myśli, które przy współudziale przemyślanego słownictwa, kompozycji i składni tworzą spójny tekst. 13. Struktura i długość tekstu pisanego nie są limitowane zdolnością do koncentracji, możliwościami aktywacyjnymi umysłu w danej chwili oraz ograniczoną pojemnością pamięci człowieka.
|
1. Tworzywem są dźwięki wytwarzane przez narządy artykulacyjne, przez co jest ulotny, krótkotrwały. 2. Istnieje bezpośredni kontakt między nadawcą i odbiorcą (który jest partnerem w rozmowie). 3. Nie jest wymagana znajomość zasad ortograficznych, interpunkcyjnych, gramatycznych, co więcej - często narusza się zasady stylistyczne. 4. Wieloznaczność słów. 5. Jest ekspresywny. Spontaniczny, bezrefleksyjny, wyraża uczucia i emocje - wpływ cech prozodycznych (akcent, intonacja, ton głosu, a także mimika, gestykulacja). 6. Nastawiony jest na przekazanie komunikatu, a niekoniecznie na jego formę. 7. Zdania są krótkie, pojedyncze, proste, nieskomplikowane. 8. Występuje kontekst sytuacyjny (który często ekonomizuje wypowiedź). 9. Występują wulgaryzmy, kolokwializmy, pauzy, powtórzenia, przerywniki (eee.., yyy…), liczne partykuły, dygresje. Zająknięcia, wykrzyknienia, przejęzyczenia. 10. Służy głównie do komunikowania się o sprawach aktualnych, życiowych. 11. Występuje mało środków stylistycznych (jeśli już są użyte, są zazwyczaj niewyszukane, proste, nieprzemyślane). 12. Jest bardziej swobodny niż język pisany. Prosty, klarowny i przejrzysty, mimo nieuporządkowanej treści. Dostosowywany do sytuacji, używany na co dzień - mówimy od razu to co myślimy. 13. Czasami występuje autokorekta - w czasie mówienia poprawiamy samych siebie. 14. Występuje w formie monologu (sami jesteśmy dla siebie nadawcą i odbiorcą), dialogu, polilogu. 15. Przekazywany jest od urodzenia. 16. Możemy go podzielić na język ogólny, potoczny, gwarowy. 17. Zazwyczaj ma charakter nieoficjalny, jednak może nabrać również oficjalnego. 18. Struktura i długość wypowiedzi ustnej są limitowane zdolnością do koncentracji oraz ograniczoną pojemnością pamięci człowieka.
|