plik


ÿþChoroby afektywne i depresja Choroby afektywne- rozwój koncepcji w ujciu historycznym Pierwsze objawy zaburzeD nastroju [Hipokrates i Aretajos], a nastpnie Farlet i Kraepelin oraz ju| w XX w. Schneider i Leonhard dostarczaj licznych przesBanek, aby sdzi |e obserwacje poczynione jeszcze p.n.e., a pózniej w XIX i XX wieku s niejako porównywalne i dotyczyBy osób cierpicych na t sam klas schorzeD, a z którymi ma do czynienia wspóBczesna psychiatria. Hipokrates (460-377 p.n.e.) wyodrbniB temperament melancholiczny a termin melancholia odniósB do zab. nastroju. Aretajos (30  90 n.e.) w opisie depresji wymieniB: smutek, wyczerpanie, zniechcenie, izolowanie si od ludzi, nadwra|liwo[, podniecenie, zobojtnienie, pustk emocjonaln, zniechcenie do |ycia, tendencje samobójcze. ZaobserwowaB te|, |e depresja i mania mog wystpi u tego samego chorego. Kraepelin (1856-1926) byB twórc koncepcji psychozy maniakalno  depresyjnej jako jednostki nozologicznej ( cykliczny obBd ),  periodyczna mania ,  okresowa melancholia . Leonhard w latach 1957  1966  zwróciB uwag na biegunowo[ przebiegu ch.a. i wyodrbniB postacie jedno i dwubiegunow. W psychiatrii terminem  depresja okre[la si szczególnego rodzaju W psychiatrii terminem  depresja okre[la si szczególnego rodzaju zaburzenia nastroju i emocji, uznane za zjawisko chorobowe. zaburzenia nastroju i emocji, uznane za zjawisko chorobowe. Cecha Przygnbienie Depresja Nasilenie Z reguBy przemijajce zBe smutek, przygnbienie samopoczucie czasem rozpacz Czas trwania krótki (godziny) dBugi (tyg. m-ce) Poczucie choroby nie wystpuje wystpuje czsto Dezorientacja aktywno[ zwykle nie wystpuje wystpuje czsto niekiedy o zBo|ona du|ym nasileniu Badania prowadzone w XX w. doprowadziBy do zmiany i rewizji wielu tredycyjnych i utrwalonych pogldów dotyczcych chorobowych zaburzeD nastroju. E. Kraepelin  pod k. XIX w. wyodrbniB psychoz maniakalno  depresyjn (cyklofrenia). Psychoza ta okazaBa si gr. schorzeD okre[lanych obecnie zbiorcz nazw Zaburzenia afektywne [ICD-10], Mood Disorders [DSM-IV]  o zró|nicowanej patogenezie, a by mo|e i etiologii. Mo|na wyodrbni: Zaburzenia afektywne dwubiegunowe Nawracajce zaburzenia depresyjne 1 z 4 Zaburzenia dystymiczne Zaburzenia cyklotymiczne Epidemiologia Zaburzenia afektywne i depresje  chorobowo[ 6  12% Od 25 lat wzrost zachorowaD w krajach rozwinitych Europy Polska Przyjcia do szpitala 11-15/100 tys. mieszkaDców. Podobnie w W. Brytanii, Francji, Finlandii i innych krajach. Dane te cz[ciowo odzwierciedlaj sytuacj epidemiologiczn. Wg Lehmana  1 chory na 5 z rozp. depresji korzysta z pomocy specjalistycznej i tylko 1 chory spo[ród 20 dotknitych depresj jest leczony w oddziale psychiatrycznym. Epidemiologia W ostatnim okresie obserwuje si wzrost wskaznika zaburzeD depresyjnych. W porównaniu z rokiem 2001  wzrost o 20-25%. Zaburzenia depresyjne 2 razy cz[ciej u kobiet w porównaniu do m|czyzn. Po 50 r.|. zaburzenia afektywne, w tym depresje s jedn z gBównych przyczyn hospitalizacji psychiatrycznej kobiet i m|czyzn. Przyczyny wzrostu zachorowaD: wydBu|enie [redn. ok.. |ycia populacji o 10  20 lat rozpowszechnienie [rodowiskowych czynników patogennych (du|e migracje ludno[ci, izolacja spoBeczna, osamotnienie, brak poczucia bezpieczeDstwa du|ych grup spoBecznych). rozpowszechnienie zw. chemicznych wykazujcych wpByw depresjogenny (w tym niektórych leków). Depresja jako problem kliniczny i spoBeczny zwikszajca si zachorowalno[ na depresj zwiksza wskaznik inwalidztwa zwikszajca si [miertelno[ (25% chorych z rozp. depresji typu endogennego umiera w nastpstwie samobójstwa, a wg niektórych badaczy 32-64%). zjawisko  atypowych depresji czsto maskowanych rozlicznymi objawami somatycznymi i wegetatywnymi powoduje min. - obci|enie bud|etu sB. zdrowia na niepotrzebn diagnostyk i nieprawidBowo prowadzonym leczeniem Depresja jako problem kliniczny i spoBeczny wpByw depresji na niekorzystne funkcjonowanie jednostki w [rodowisku: rodzinnym, zawodowym i spoBecznym:- problemy adaptacyjne w [rodowisku powoduje wzrost wskaznika osób nie zawierajcych maB|eDstw- prowadzi do zwikszania si wskaznika rozwodów i rozbitych rodzin- du|a absencja w pracy zawodowej- czste zmiany miejsca pracy- zani|one aspiracje zawodowe- wysoki odsetek bezrobocia (zasiBki chorobowe, renty, ni|szy status spoBeczny)- du|y wskaznik uzale|nieD- bezdomno[ zwizek z.a. i d. a schorzeniami somatycznymi 2 z 4 Stany depresyjne mo|na podzieli na 3 du|e grupy stany depresyjne w przebiegu chorób afektywnych[przyczyny nie s dostatecznie poznane, hipotetycznie wizane s z podBo|em endogennym, uwarunkowaniami genetycznymi podatno[ na zachorowanie]. depresje wystpujce w przebiegu ró|norodnych schorzeD [ depresje objawowe ,  depresje somatogenne ,  depresje na podBo|u organicznym ] depresje psychogenne  bdce du| i niejednorodn grup stanów depresyjnych[s uwa|ane z ró|norodnymi urazami psychicznymi, emocjonalnymi, zawodowymi] Granice pomidzy ww. kategoriami z.d. nie zawsze s wyrazne a u niektórych p-tów wspóBistniej z2 gr. czynników przyczynowych. WspóBwystpowanie przyczyn depresji u jednego pacjenta. Koncepcje przyczyn endogennych z.a. i d. istnieje wiele dowodów wskazujcych, |e chor. zab. nastroju (depresja, mania) s zaburzeniami neuroprzekaznictwa w o.u.n.  noradrenergocznego i serotoninergicznego. wiele dowodów przemawia za tym, |e ukBad glutaminergiczny ma znaczenie w patofizjologii zaburzeD nastroju [glutaminian jest rozpowszechniony w o.u.n.  najw. aminokwas pobudzajcy w[ród neuroprzekazników i wystepuje w 60% wszystkich synaps o.u.n.]3 receptory jonotropowe pobudzajce: AMPA [kw. ±  amino-3 hydroksy-5 metyloizoksazolo-4-propionowy, NMDA [N-metylo  D- asparaginianu] i kwas kainowy. neuroplastyczno[ mózgu (zmiany morfologiczne w dendrytach i synapsach  zwikszone rozgaBzienia i wydBu|anie aksonów, wzrost nowych synaps i neurogeneza). Ostatnie doniesienia wskazuj, |e kw. glutaminowy mo|e by istotnym czynnikiem w regulacji neuroplastyczno[ci. Hipokamp jest jedn z cz[ci mózgu podlegajcych zmianom strukturalnym w trakcie trwania depresji (czas trwania depresji). Genetyka z.a. i d. Zgromadzono równie| liczne dowody wskazujce, |e chorobowe zaburzenia nastroju mog mie podBo|e genetyczne. PokrewieDstwo Io z osob cierpic na depresj jednobiegunow zwiksza ryzyko depresji od 2 do 5 razy w porównaniu do populacji ogólnej. Nale|y bra pod uwag dziedziczenie podatno[ci na zachorowanie. Znacznie rzadziej dziedziczy si depresj jednobiegunow [60%] bliznit jednojajowych nie zapada na t chorob. Zaburzenia afektywne dwubiegunowe s chorob o du|ym stopniu dziedziczno[ci. Tylko [28%] bliznit jednojajowych nie choruje wspólnie na chorob afektywn dwubiegunow.Przypuszcza si, |e  bBd metaboliczny jest dziedziczony, ale nie udaBo si go jeszcze zidentyfikowa. Koncepcje przyczyn egzogennych z.a. i d. Ró|norodne schorzenia somatyczne (choroba niedokrwienna serca, nadci[nienie ttnicze, stany poudarowe, nadczyno[ i niedoczynno[ tarczycy, cukrzyca, menopauza, okres okoBoporodowy, nowotwory zBo[liwe, niewydolno[ wtroby, AIDS, przewlekBe infekcje. Choroby OUN, (SM, plsawica Hungtingtona, guzy mózgu, neuroinfekcje, choroba parkinsona, stany pourazowe) Stosowanie niektórych leków (leki hipotensyjne, neuroleptyki, sterydy, antagoni[ci kanaBu 3 z 4 wapniowego, leki o dziaBaniu dopaminergicznym, pochodne kwasu walproinowego, benzodiazepiny, amfetamina, leki p/gruzlicze, cytostatyki Substancje toksyczne (tal oBów) Ww. czynnikom przypisuje si wspóBudziaB w ujawnieniu objawów pierwszego w |yciu epizoduzab. afektywnych, lub kolejnych nawrotów   czynniki wyzwalajce . Ok. 50% pierwszych w |yciu epizodów depresji jest poprzedzanych przez ró|norodne wydarzenia |yciowe, zazwyczaj o ujemnym znaczeniu emocjonalnym (zwBaszcza aktualne straty). Wydarzenia obejmuj kilkadziesit ró|nych sytuacji, których znaczenie patogenne nale|y rozpatrywa indywidualnie, na tle cech osobowo[ci i do[wiadczeD |yciowych oraz zdolno[ci radzenia sobie ze stresem. " strata osoby z któr byB silny zw. emocjonalny (zgon, rozstanie itp.); " utrata zdrowia, inwalidztwo, utrata atrakcyjno[ci fizycznej, zdolno[ci zarobkowania, utrata dyspozycji intelektualnych w nastpstwie choroby, urazu, starzenia si; " utrata presti|u spoBecznego; " utrata poczucia wBasnej warto[ci; " utrata poczucia bezpieczeDstwa w pracy zawodowej, poczucia bezpieczeDstwa materialnego; " utrata zdolno[ci do fantazji, optymistycznych wyobra|eD; " utrata symboli (przedmiotów dajcych poczucie bezpieczeDstwa lub znaczenia. Podsumowanie 4 z 4

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Wyklad 07 (1)
Wyklad 07
psychiatria wyklady 07
Wykład 1 Psychologia zaburzeń SWPS 2008
wyklad 2 07 mechanika nieba
Wyklad 07)
2010 11 07 WIL Wyklad 07
Wykład 4 (07 05 2011) ESI
Informatyka Wykład 07 B Teoria języków i automatów
wykład 07
Wyklad 07 Podstawy Genetyki AI
Wykład 07
wyklad 07
Praktyczne zagadnienia związane z rozpoznawaniem zaburzeń afektywnych dwubiegunowych

więcej podobnych podstron