55598

NOAEL-no observed adrene effect levej, najwyższa dawka w badaniach długoterminowych przy której nie występuje statystycznie istotny wzrost częstości lub nasilenia szkodliwych skutków działania sub. u badanych zwierząt w stosunku do grupy kontrolnej. Czyli jest to najwyższa dawka przy której nie będzie zmian, nie będzie wpływu badanej sub. na organizm, poziom obserwowanego działania szkodliwego.

LOAEL- lowest obser ved advence effect level, najniższa dawka w badaniach długoterminowych, przy której występuje statystycznie istotny wzrost częstości występowania szkodliwych skutków działania sub. w stosunku do grupy konrolnej. Czyli jest to najniższa dawka, gdy w badaniach wszystkie dawki okazują się działające.

ADI= NOAEL: współczynnik niepewności, współczynnik bezpieczeństwa, najczęściej wynosi on 100, ale może też być niższy w zależności od ilości przeprowadzonych badań im więcej wiemy o danym zw. tym współczynnik ten jest niższy. Dlaczego 100: 10 w celu zmniejszenia dawki, 10 w celu uwzględnienia różnic gatunkowych.

A DI- dopuszczalne dzienne spożycie danej sub., jest to taka ilość sub., która zgodnie z aktualnym stanem wiedzy może być pobierana codziennie przez całe życie, prawdopodobnie bez szkody dla zdrowia, uwzględnia pobieranie wszystkimi drogami. Dawka ta wyrażana jest w mg na kg masy ciała na dobę. Wyliczone wartości ADI stosuje się praktycznie do oceny iyzyka związanego z pobieraniem sub szkodliwych z żywnością przez człowieka oraz do ustalania maksymalnych dopuszczalnych stężeń sub celowo dodawanych do żywności np. barwników, konserwantów(po podstawieniu do odpowiedniego wzoni). Im ADI wyższe tym lepiej tzn. dana sub jest mniej szkodliwa i można jej pobrać stosunkowo więcej. Im produkt spożywany jest częściej tym ADI dla danego zw. znajdującego się w nim powinno być proporcjonalnie niższe. ADI nie wyznacza się dla sub. o działaniu kancerogennym PMTDI- tymczasowe maksymalne tolerowane dzienne pobranie, jst to odpowiednik ADI dla sub, które stanowią zanieczyszczenia żywności, ale nie kumulujące się w organizmie.

PTWI- tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie. Jest to odpowiednik dla ADI, ale dla zanieczyszczeń żywności, które mogą się kumulować w organizmie.

Ustalenia prawne:

-akceptacja użycia

-listy pozytywne

-maksymalne poziomy spożycia

-maksymalne poziomy pozostałości zanieczyszczeń

-standardy higieniczne

MDP= (ADI* masa ciała): współczynnik spożycia(w kg na dzień).

MDP- maksymalna(teoretyczna)dopuszczalna pozostałość(dodatek) w produkcie sub. badanej, wyraża się w mg na kg produktu.

Wartość ta zależy od poziomu spożycia danego produktu. Są niższe, w krajach gdzie dany produkt spożywany jest częściej, bierze się również pod uwagę zanieczyszczenie środowiska. Ryzyko: PDI: ADI, gdzie PDI to dzienne spożycie

Działanie mutagenne, wpływ na materiał genetyczny ujawnia się przy dawkach ksenobiotyku, które nie wywołują objawów szkodliwych ze strony innych struktur komórkowych.

-kom. somatyczne: nowotwory, zaburzenia immunologiczne, zaburzenia hematologiczne czy odporności, działanie letalne.

-kom. rozrodcze: cechy dominujące(zmiana ujawnia się w następnych pokoleniach), cechy recesywne(zmiana ujawnia się w 3-4 pokoleniu) np. fenyloketonuria, epilepsja, schizofremia, zespół Downa.

Substancje o działaniu mutagennym:

-benzoapiryn, wzorzec znajduje się min w dymach wędzamiczym, papierosowym