56155

Ihn Gabirol (+1058)

Mylony z Awerroesem; scholastycy uważali go powszechnie za Araba; autor traktatu: Fons vitae (źródło życia). Największy neoplatończyk wśród Żydów.

Wszystkie byty oprócz Boga złożone są z materii i formy, i to jest strukturalna różnica między Bogiem a stworzeniem. Nawet substancje duchowe są złożone z duchowej materii. Ta duchowa substancja jest zasadą jednostkowienia zmiany. Świat wypływa z pierwszego stwórcy za pośrednictwem woli (emanacja). Są trzy zasady bytu: materia + forma, wola, pierwszy byt. Czy wolę można utożsamić z Bogiem? Podtrzymuje byty, ale jest niepoznawalną tajemnicą. Neoplatoński świat jest światem, który chce Jahwe.

Moj/,es/, Ma jmonidcs (-1204)

Pracował w Kordobie, autor: Przewodnika błądzących.

Prawo Boże i filozofia to dwie formy wiedzy różnego charakteru. Neguje przekonanie Gabirola o posiadaniu materii przez czyste inteligencje. Człowiek złożony z duszy i ciała posiada tylko intelekt bierny, a czynny to jedna z inteligencji, która wy emanowała ze świata, sfery księżycowej. Z czynnym człowiek łączy się po śmierci. Zabiegać o zbawienie to wzbogacać swój intelekt praktykując filozofię.

W kosmologii uważa, że świat jest stworzony przez Boga, nie jest odwieczny, nie da się tego dowieść w sposób niezbity, dlatego trzeba dowodzić istnienia Boga bez względu czy świat został stworzony czy nie. Wiemy, że Bóg jest, ale nie wiemy kim jest. Możemy gromadzić tylko atrybuty negatywne, czym nie jest. Istoty Bożej nie znamy, ale łatwo możemy poznać skutki działania Boga w świecie. Nie uważał swego dzieła za systematyczny wykład, ale na myśl chrześcijańską wpłynął w analizie zagadnienia: wiedza a wiara. Akcentował, że wiedza nie jest w stanie osiągnąć tych prawd, które przynosi człowiekowi objawienie.