63771

CELOWOSC UTYLI STYCZNA

Poza omówionymi sposobami pojmowania celowości istnieją w mowie codziennej jeszcze inne. Mówi się na przykład o celowym urządzeniu żywych organizmów, o celowym ich zachowaniu się itp. Gdy na przykład mówię, że organizm zwierzęcia jest urządzony celowo, to nie chcę przez to stwierdzić, że ktoś go tak urządził, aby urzeczywistnić jakiś cel, ale po prostu tylko to, że jest on urządzony w sposób korzystny dla niego samego lub dla gatunku, do którego należy. Gdy mówię, że wytwarzanie barwnych kwiatów przez rośliny owadopylne jest celowe, nie chcę przez to powiedzieć, jakoby rośliny świadomie wytwarzały kwiaty po to, aby przez to osiągnąć pewien zamierzony cel, lecz rozumiem przez to, iż to wytworzenie kwiatów przyczynia się do utrzymania gatunku tej rośliny. Przy tym rozumieniu celowości celowe jest to, co przyczynia się do osiągnięcia jakiejś wartości, jakiegoś dobra. Takie rozumienie celowości nazwiemy celowością utylistyczną.