65195

tego rodzaju

sytuacji dysonans wzbudzony przez potrzebą uzasadnienia wysiłku

dostarcza koniecznej

motywacji tego typu zniekształceń.

uzasadnianie wysiłku: występująca u ludzi tendencja do podwyższania oceny tego, na co ciężko pracowali, aby to osiągnąć

Klasyczny eksperyment, w którym weryfikowano związek miądzy wysiłkiem i dysonansem przeprowadzili Elliot Aronson i Judson Mills (1959). W badaniu tym studentki

zgłaszały sią na ochotnika do grupy, która miała regularnie sią spotykać na dyskusjach

o różnych aspektach psychologii seksu. Studentkom powiedziano, że jeśli chcą w nich

uczestniczyć, muszą najpierw przejść test selekcyjny, wprowadzony po to, aby upewnić sią, że

wszystkie osoby przyjąte do grupy bądą potrafiły swobodnie i otwarcie dyskutować o seksie.

Informacja ta miała przygotować grunt dla procedury inicjacji, której poddano jedną trzecią

studentek. Wymagała ona głośnego czytania w obecności mążczyzny-eksperymentatora

sprośnych słów oraz obscenicznych zwierzeń seksualnych. (Należy zaznaczyć, że eksperyment

ten został przeprowadzony w latach pięćdziesiątych, kiedy taka procedura dla większości

ówczesnych kobiet była dużo bardziej krępująca niż byłaby dzisiaj), jedna trzecia studentek

przeszła przez łagodną procedurę, którą polegała na czytaniu słów związanych z seksem, ale nie

słów sprośnych. Pozostałe uczestniczki eksperymentu zostały przyjęte do grupy bez

jakiejkolwiek inicjacji. Każdej studentce pozwolono później przysłuchiwać się dyskusji

prowadzonej przez członków grupy, do której została właśnie przyjęta. Chociaż dziewczęta były

przekonane, że dyskusja jest prowadzona „na żywo", jednak to, czego w rzeczywistości

słuchały, było nagraniem magnetofonowym. Rozmowę tak wyreżyserowano, by była bardzo

nudna i napuszona. Po zakończeniu dyskusji każdą studentkę proszono, aby ją oceniła — czy się

jej podobała, w jakim stopniu była interesująca, czy inteligentni byli jej uczestnicy itd.

Im więcej wysiłku wkładamy w zdobycie członkostwa grupy, tym bardziej lubimy grupę, do której zostaliśmy właśnie przyjęci (zaczerpnięto z:

Aronson, Mills, 1959)

Wyniki potwierdziły przewidywania: te studentki, które dostały się do grupy małym