I. Dyferenciacia zawodowa - odmienność wykonywanych zawodów przez pracowników, co mesie za sobą różne zagrożenia pracownicze i różny charakter wykonywanej pracy.
Nauczyciele
Nauczyciele od dawna znajdują się poza ogólną regulacją kodeksową(regulacja zawarta w ustawie karta nauczyciela).
Zawód nauczyciela jest wyodrębniony z kilku powodów:
• Podstawą zatrudnienia nauczyciela jest co do zasady powolanie(zawiązanie stosunku pracy nie jest bezpośrednio związane z wykonywaniem władztwa publicznego, natomiast z racji realizowanych interesów przez nauczyciela podstawą jest powołanie).
• Potrzeba stabilizacji zatrudnienia i sztywnych kryteriów awansu powoduje zwiększoną zdolność nauczycieli do poszerzania i pogłębiania swoich umiejętności zawodowych.
• Szczególne obowiązki nauczyciela związane z zadaniami jakie się przed nauczycielami stawia, kontaktem z uczniem oraz odpowiedzialnością nauczyciela(nie tylko odpowiedzialność porządkowa nauczyciela, ale z racji wagi obowiązków nauczyciele podlegają też surowszej odpowiedzialności dyscyplinarnej).
Urzędnicy
Status urzędników podlega na tyle odrębnej od ogólnej regulacji, że mówi się wręcz o prawie urzędniczym jako o części prawa pracy(w niektórych krajach jest to część prawa administracyjnego).
Odrębne regulacje dotyczące urzędników są zawarte w tzw pragmatykach urzędniczy ch(np. ustawa o pracownikach samorządowych) Podstawowe różnice:
• Podstawą zatrudnienia jest mianowanie(jak najbardziej uzasadnione)
• Rygory selekcyjne(wymogi formalne jakie osoba musi spełnić, np. wymóg obywatelstwa polskiego) ale także wymogi o charakterze etycznym i moralnym(nieposzlakowana opinia, nieskazitelny charakter).
• wiek jest również nieobojętny, nie można np zatrudnić młodocianych w administracji (co do zasady).
• Wymóg pełnej zdolności do czynności prawnych
• Urzędnik jako pracownik powinien być bardziej dyspozycyjny(Co prawda nie dotyczy ich większość przepisów zmiany stosunku pracy np. wypowiedzenia zmieniającego, ale władza zwierzchnia jest wyposażona w prawo do modyfikacji stosunku pracy czy przenoszenia urzędników w znacznie większym zakresie niż zwykłego pracownika).