• Następnie uznano układy zbiorowe pracy jako instytucje prawa pracy (pierwszy przypadek - Szwajcaria początek XX w.)
Ścieżka procesowego prawa pracy
• Początkowo rozstrzygano spory przed sądami cywilnymi(umowa o pracę była umocowana w prawie cywilnym), ale z czasem uznano, ze te stosunki cliarakteryzują się innymi cechami, a więc należało ustanowić inny sposób rozstrzygania sporów.
• Pierwsze - rady prudonalne (Francja), w których rozstrzygano spory przy udziale pracowników i pracodawców. Były to szczególne sądy pracy(odrębne od sądów powszechnych). limy model sądownictwa pracy przyjmuje, że po przemodelowaniu procedury pozostawiono rozstrzyganie sporów w ramach sądów cywilnych tylko zajmuje się tym odpowiednia jednostka organizacyjna
Wymiar internacjonalny prawa pracy
• 1919 - w ramach traktatu wersalskiego - Międzynarodowa Organizacja Pracy(dorobek took. 190 konwencji, 200 poleceń)