73606

6. NORMY POSTĘPOWANIA I INNE TYPY WYPOWIEDZI.

Norma postępowania - wypowiedź bezpośrednio formułująca odniesiony do określonych podmiotów nakaz albo zakaz oznaczonego zachowania w określonych okolicznościach. Jest wypowiedzią dyrektywalną, tzn. wyraża preferencje w stosunku do określonego sposobu (wzorca) zachowania się. Normy me są zdaniami w sensie logicznym, nie można im bowiem przypisać kryterium prawdy lub fałszu bo rue opisują obiektywnej rzeczywistości. O normach orzekamy, że są obowiązujące albo. że nie obowiązują. Normy nie tylko aprobują bądź dezaprobują pewne postępowania, ale i pełnią funkcję pi efengącą-oddziaływuj ącą.

Inne typy wypowiedzi:

•    zdanie - w^r sensie logicznym jest to wypowiedź, która na gruncie reguł danego języka jednoznacznie stwierdza że tak a tak jest albo. że tak a tak nie jest. Można o nim powiedzieć, że jest prawdziwe albo fałszywe, a jego wartość logiczna jest obiektywna.

•    ocena - to wypowiedź zawierająca aprobatę albo dezaprobatę określonego stanu rzeczy (przeszłego, teraźniejszego lub przyszłego). Ocen można dokon>ivać z wielu punktów widzenia.

•    operaty w - to wypowiedź wyrażająca życzenie, aby określony stan rzeczy w przyszłości powstał, trwał czy też zniknął. Można ją uznać za wzmocnioną postać oceny.

•    dyrektywy - to różne typy werbalnych aktów wpływania na zachowanie się ludzi. Oprócz norm można tu wymienić zalecenia, wskazówki, rady. sugestie, zachęty. Wskazują adresatowi pewien sposób zachowania, prefenijąc go przed iimymi możliwymi w danej sytuacji.