77402

Despocie wschodnie:

-urodzenie decydowało o możliwości funkcjonowania

-głową państwa był monarcha - lugal, patesi, faraon, był on osobą, podmiot, który dysponuje władzą boską -władza ma charakter teokratyczny, wraz z osłabieniem pozycj i głowy państwa, określenie głowy państwa ulega zmianie (władza-bóg, osłabienie władzy    władza-syn boży)

Demokracja ateńska:

Zgromadzenie ludowe w Grecji -najwyższy suweren, zwierzchnik z ateńskim polis, zbierałosię początkowo raz, potem kil ka razy w miesiącu, mógł w nim uczestniczyć każdy obywatel o ile nie został pozbawiony praw obywatelskich. W latach świetności było to 6000 obywateli! Eklezja stanowiła prawo, każdy uczestnik miał prawo występować z wnioskiem ustawodawczym, głosować, dyskutować. Osoba, która zgłasza zmianę musi przedstawić konkretny projekt dotyczący tej zmiany. Porządek obrad był ustalany przez wielką radę. Z.L wybierało i kontrolowało urzędników, których często losowano spośród kandydatów. Pełniło funkcję kolegialnej głowy państwa, zajmowała się także polityka zagraniczna, przyjmowanie i wysyłanie posłów,podejmowanie decyzji o wojniei pokoju, stosunki międzynarodowe. Chroniło również państwo przed możliwością obalenia, istniała taka możliwość (ostracyzm), która mogła wydalić obywatela, która zdaniem większości zgromadzonych naraża na niebezpieczeństwo ustrój państwowy czy samo państwo.

Wielka Rada - II filar demokracji ateńskiej, na początku ma charakter arystokratyczny, zasiadał i w niej reprezentanci rodów, arystokracji, potem zasiadał i w niej byli urzędnicy, dzięki reformie Klejstenesa Wielka Rada liczyła 500 członków, pogrupowane wg kryterium rzeczowego (lOzespołów)i przez 1/10 roku przedstawiciel zespołu musiał przebywać w siedzibie rady. Działa rada permanentnie, reprezentująceklezję, nadzoruję urzędników i załatwia wszystkie sprawy niecierpiące zwłoki, najważniejsze. Przewodniczący wielkiej rady był losowany codziennie, on posiadał klucze doarchiwum i skarbca.

Sądy ludowe - najwyższa instancja we wszystkich sprawach, sędziowie byli al bo wybierani albo losowani na zgromadzeniu ludowym, sąd dzielił się wg kryterium rzeczowego na 10 zespołów.

Urzędnicy-wykonywali uchwały zgromadzenia i rady, mieli ściśle określone kompetencje, otrzymują diety urzędnicze ale dopiero od czasów Peryklesa, wcześniej byli bezpłatnie. Są wybierani albo losowani, odpowiadają przed zgromadzeniem, ale kontrolowani są też przez wielką radę, działają kolegialnie (jako i zasada działania i charakter urzędów) w rocznych kadencjach. Zasadą była tylko jednokrotnego ponownego wyboru, w praktyce było nieco inaczej.

Dokimazja- przed objęciem urzędu wylosowana osoba lub wybrana badan o formalno-prawne kwalifikacje do sprawowania urzędu (wiek, prawa obywatelskie etc.)

Republika Rzymska :

Magistratura - oznacza urząd i urzędnika, konsul i cenzor-urzędy wyższe, edyl, kwestor-urzędy niższe. Najważniejszy był podział ze względu na rangę i dostojeństwo, dzielono ich na kurulnych i nie kurulnych, kurulny urzędnik siedział na krześle z kości słoniowej.

Uprawienia magistratur rzymskich;

-Pótestas (władza publiczna nadawana wszystkim urzędom, nie ma yrzędniKa bez potentat, kreuje en urze dnika,

potęstas obejmuję prawo do wydawania własnych aktów prawnych, stanowię nia przepisów w zakresie swoich kompetencji ora* karać finansowo, tych którzy narysują postanowienia, prawo do zwoływan ją zgromadzeni wieców, każdy z urzędników miałą również prawo dokonywania auspicjum, czyli prawo do zwracania $ię o wyroczni wróżb)

-imperium (kompetencje, które przyznawane są tylko wyższym urzędnikom, są to uprawienia wojskowe, dowództwo wojskowe, mianpw.anie.dPw.Qdi.tWi prowadzę nj e wypraw, sadownictwoiiwoływan ie. senatuiepubliki rzymskiej i maia prawo przedstawiania swoich projektów w senacie)