80146

Wczesne średniowiecze:

a)    doktryna imperialna Bizancjum:

Po upadku cesarstwa zachodniorzymskiego. idea imperium uniwersalnego wcale nie zginęła, a wręcz przeciwnie ugruntowała się na Wschodzie - w Bizancjum. Cesarz bizantyjski nosił tytuł władcy Rzymian i uznawał się za sukcesora światowej władzy cesaizy rzymskich. Bizancjum było państwem niejednolitym: jego ludność, zamieszkująca płw. Bałkański. Azję Mniejszą, Syrię i południowe wybrzeża śródziemnoinorzą, mówiła wieloma językami, składała się z rozmaitych gną) etnicznych, należała do różnych kręgów cywilizacyjnych. Niezbędna była więc integracja polityczno-prawna (integrację zapewniała: władza cesarska, ideologia cezaropapizmu).

I) ceza ropa piżm to bizantyjska doktryna imperialna która imała zapewnić jedność i potęgę państwa doktryna ta łączyła tradycje izymskie z elementami chrześcijańskimi, wąrływy hellenistyczne z wątkami orientalnymi. Ideologia ta stanowiła wschodnioeuropejską odmianę procesów etatyzacyjnych clirześcijaństwa w epoce kształt owaiua się feudalnej gospodaiki i feudalnych struktur politycznych (Bizancjum jako pierwsze rozwinęło w praktyce polityczne treści i polityczne funkcje religii cluześcijańskiej).

• cechy charaktery styczne struktur politycznych Bizancjum:

kompetencje polityczne cesarza: władca absolutny, źródło prawa, najwyższy sędzia, wykonawca sw^rego prawu naczelny dowódca. Był bożym namiestnikiem (władca cluześcijański) - zastępcą Boga do spraw^r doczesnych (wiele było z symboliki zaczerpmętej z pogańskiej tradycji St. Wsch., np. obowiązek adoracji cesarza w pozycji leżącej, insygnia władzy - oizeł, kula ziemska, aureola), kompetencje religijne cesarza: był głową kościoła (wspólnotę cluześcijan utożsamiano ze wspólnotą państwową, a spizyjała temu doktryna bożego namiestnictwa)

w Bizancjum nie utrwalono zasady dziedziczności tronu (wyraźna tama dla cesarskiego absolutyzmu) - występow^rala elekcja

b)    Idea cesarska I postępy doktryny kościelnej:

Wielkie znaczenie dla postępu średniowiecznej doktryny politycznej imało wskrzeszenie i urzeczywistnienie idei imperialnej przez Karda Wielkiego (cesarz od 800 r.), który również stal się obrońcą Kościoła katolickiego. W okresie panowania Karola Wielkiego, rola cesarza była zdecydowanie wyższa niż papieża (zmiana zaczęła następować po podziale państwa frankońskiego). Ostatecznie w^r wiekach DC i X zaczęła wzrastać idea prymatu papieskiego, która jednak napotykała na ostry opór ze strony cesaizy zachodnich (..spór o inwestyturę”). Faktem jednak jest, że papieżom udało się uzyskać przemożny wpływ nie tylko na politykę państwa kościelnego, ale także na luerarcliię duchową w innych państwach. Kościół rzymskokatolicki wykazywał większą aktywność polityczną, aniżeli kościół wschodni.