99098

motywy - nie dokonujemy atrybucji zewnętrznej (nie ukradł bo był kiyzysy, miał małe dzieci itp. Tylko mówimy, że ukradł bo jest Polakiem, bo jest złym człowiekiem - nie tłumaczymy danego działania poprzez okoliczności zewnętrzne). Nie usprawiedliwiamy, nie sygnalizujemy zrozumienia, lecz w pewnym sensie moralistycznie wskazujemy winę, odpowiedzialność za te nieprawomocne zachowania. Z drugiej strony mamy do czynienia ze swojskością - wykazując solidarność, zrozumienie, pokazywanie motywów zewnętrznych.

Konfrontacyjne sposoby prowadzenia rozmów tzw. mowa medialna (media talk) - sposoby prowadzenia talk show, napuszczania się na siebie przeciwników, inscenizacji karczemnych bijatyk, przerywanie sobie i inne formy forsowania. Forsowanie - termin powstały w analizie konwersacyjnej - poszerzanie własnych możliwości i zawężanie możliwości cudzych, w różnych aspektach, np. przerwanie, przydzielanie innym głosu itp. Forsowanie znaczenia cudzej wypowiedzi - wkładanie w usta drugiej osobie, to co rzekomo ona powiedziała -selektywne przeinaczenia itp. Nacisk na skonfliktowanie i szukanie przeciwieństw.

Binarny dyskurs społeczeństwa obywatelskiego (J. Alexander) -> wskazuje na to, że w demokracjach liberalnych (zwłaszcza w czasach kampanii wyborczych) pojawiają się w przewidywalny sposób dwutorowe dyskursy, które operują podziałem na przymioty obywatelskie i antyobywatelskie. Własnemu stronnictwu przypisujemy motywy obywatelskie (sprawiedliwość społeczna itp.), przypisuje obywatelskie relacje społeczne (otwartość społeczną) i instytucje obywatelskie. Swoim przeciwnikom przypisujemy motywy antyobywatelskie. Można przewidywać, że wtedy kiedy konflikt społeczny narasta (w okresie kampanii wyborczej) dokonuje się zmasowane użycie (obustronne najczęściej). Autor zwraca uwagę na to, że binarny    dyskurs    jest właściwie domeną    ugrupowań

liberalno-demokratycznych, które w ten sposób chcą zwalczać środowiska, które nazywają radykalnymi i populistycznymi. Często jednak jest to dwustronny proces. Występuje zjawisko przechwytywania retoryki -> np. przechwycenie języka liberalno-demokratycznego przez środowiska narodowej prawicy.

Charakteiystyczne techniki retoryczne przydzielone do poszczególnych typów języka wrogości:

Dyskredytacja:

W Polsce można mówić np. o szarganiu (zasada, że druga strona tylko udaje kim jest - jeśli zedrzemy iluzję ukarze się prawdziwa twarz - retoryka prawicowo-konserwatywna, np. Komorowski i Tusk jako zdrajcy - na razie tego nie widać - zasada pozbawiania prestiżu społecznego poprzez odsłonięcie prawdziwej twarzy. Uwłaczaniu (sięga w przód na zasadzie tego co będzie - np. to już jest prawie faszyzm!, wskazuje na konsekwencje w przyszłości - tę politykę trzeba powstrzymać, bo inaczej się rozwinie do takich form, gdzie nie będziemy w stanie zapanować. W obydwu przypadkach te retoryki pozbawiają mandatu moralnego.

Dyskursy problematyzujące - oskarżające (wskazujące) drugą stronę o pewne cechy dyskursowe, że druga strona używa dyskursów problemowych, np. mowę nienawiści