99327

Przedstaw podstawowe założenia fenomenologii.

Fenomenologia - ukształtowała się w XIX w., podstawowe zasady sformułował Franz Brentano mówiąc, że głównym celem wysiłków filozofów powinno być poznawanie fenomenów, czyli tego wszystkiego, co jest bezpośrednio dane. Natomiast rozwinął tę orientację filozoficzną Edmund Husserl w pracy pt. "Badania logiczne" stając się źródłem inspiracji dla całej szkoły. Metoda fenomenologiczna polega na opisie i oglądzie tego. co i jak dane. Jest to metoda filozofowania, która odbiega od codziennych sposobów orientowania się w rzeczywistości, tzn. nie przyjmuje żadnych założeń. Otóż w sposób naturalny orientując się we świecie zawsze coś zakładamy, snujemy domysły, teorie, spekulacje. Fenomenologia nawołuje do ich odrzucenia po to. by przyjrzeć się światu takim, jaki on jest; by powrócić do rzeczy samych. Dla fenomenologii ważnym pojęciem jest intenrjonalność. zapożyczone ptzez Husserla od swojego nauczyciela Franza Brentany. Według Brentany intencja jest relacją łączącą umysł, świadomość z treścią lub przedmiotem. Relacja intencjonalna składa się z dwóch członów: noezy i noetnatu. Noeza to akt świadomościowy, a noemat - przedmiot dany w tym akcie. Brentano przypisywał intencjonalność wszystkim stanom umysłowym. Husserl zaś zauważył że tak nie jest. gdyż niektóre stany nie są intencjonalne: np. ani nastrój, ani stan ducha nie są na nic nakierowane.

W poznaniu fenomenologia wyróżnia 3 elementy:

-    rzecz w sobie, przedmiot poznawczy

-    podmiotowy, subiektywny czy psychiczny akt poznawczy

-    logikę pojęć czyli prawd

Program fenomenologii:

-    należy ustalić, co w naszej świadomości jest bezpośrednio dane. wyodrębnić to. od tego, co jest konstrukcją umysłu. Jako wynik otrzymamy to. co oczywiste. W spostrzeżeniach dane są nie wrażenia, lecz rzeczy. W innych jeszcze inne rzeczy. To pozwala wysunąć wniosek: jest dużo więcej przedmiotów. Bo dane są nie tylko rzeczy, ale i stany rzeczy, to że mają one właściwości, stosunki. Stany rzeczy są przedmiotem naszych aktów poznawczych, uczuć, pragnieiL Dane są rzeczy jednorazowe i stałe, realne i idealne.

-    przyjąć, że do ustalenia tego. co bezpośrednio dane zbędne są rozumowania (dedukcja, indukcja), bo są narzędziami pośredniego dochodzenia do prawd, nie bezpośredniego ich ujawnienia. Fenomenologia zajmuje się przedmiotami ..idealnymi”, „wiecznymi”

Aby fenomenologia mogła sprostać swoim zadaniom musi być:

-    nauką „bez założeń", aby mogła być podstawą dla wszystkich innych nauk.

-    nauką bez konstrukcji, stwierdzającą tylko to co oczywiste.

• nauką „eidetyczną" tj. badającą zjawiska nie w ich konkretności, ale w ich przedstawieniu istotnościowym. Nie chodzi o to. gdzie dana rzecz istnieje, dlaczego istnieje, czy w ogóle istnieje; trzeba pytać: jakie ma właściwości i jeśli istnieje to jaka jest jej istota.

-    „redukcją fenomenologiczną", wyłączeniem wszystkiego, czego istnienia nie gwarantuje sam proces poznawczy. Należy przejść do faktycznej ogólności, do ogólności charakterystycznej dla istot.