3784493660

Praca Doktorska - Anna Sapińska- Wcisło

odkształcenie

ogrzanie

Faza macierzysta    Faza martenzytyczna

Rys.2.13 Schemat przedstawiający odwracalną przemianę fazową.

b) Przedmiot o pożądanym kształcie jest zbudowany z fazy martenzytycznej utworzonej w wyniku hartowania. Odkształcenie powoduje w strukturze martenzytycznej zmiany, które przez ogrzanie zostają usunięte, doprowadzając strukturę do stanu początkowego. Dalsze ogrzanie prowadzi do wytworzenia fazy macierzystej, a przedmiot do pierwotnego kształtu. Ten efekt pamięci kształtu związany z reorientacją fazy martenzytycznej można przedstawić schematycznie (Rys.2.14)

hartowanie

ogrzewanie

Faza macierzysta

Martenzyt

ogrzewanie

odkształcenie

Martenzyt

odkształcony

Rys.2.14 Schemat efektu pamięci kształtu związany z reorientacją fazy macierzystej.

Efekt pamięci kształtu opisany schematem naprężenie- odkształcenie- temperatura przedstawia rys. 2.15. Rosnąca część krzywej (rys. 2.15a) jest wynikiem:

sprężystego odkształcenia fazy macierzystej (odcinek AB),

- tworzenia się martenzytu z fazy macierzystej lub reorientacji martenzytu powstałego w wyniku uprzedniego hartowania (odcinek BC), sprężystego odkształcenia martenzytu (odcinek CD).

Rys. 2.15 Schemat przebiegu jednokierunkowego efektu pamięci kształtu : a) izotermiczny wzrost i spadek przyłożonych naprężeń, b) nagrzanie, wzrost temperatury, odzysk kształtu

19