3784494587

Wartości i oczekiwania zleceniodawców są nam znane przede wszystkim z ich deklaracji oraz naszej wybiórczej i niepełnej wiedzy uprzedniej - między innymi dlatego nie mogliśmy być sługami i przygotować diagnozy klasycznej. Zaangażowanie autorów w problemy kultury Warmii i Mazur miało przede wszystkim charakter poznawczy i - przynajmniej pierwotnie - nie wynikało z potrzeby interweniowania akurat w tym regionie¹. Uważaliśmy, iż porządna diagnoza stanu kultury, oparta na jednolitych podstawach teoretycznych i metodologicznych, potrzebna jest całemu krajowi, dlatego będąc partnerami niezależnymi, nie podjęliśmy tu samodzielnej interwencji. W pewnym sensie jest to jednak diagnoza interwencyjna, bowiem obraz sytuacji kultury na Warmii i Mazurach naszym zdaniem przekonująco uzasadnia potrzebę takiej interwencji.

Kubin wyróżnia też diagnozę podejmowaną dla zmiany sytuacji społecznej (i kulturowej - BF, RM). Warunkiem jest sformułowanie wizji stanu pożądanego społecznie. Badacze powinni natomiast wskazać fakty i procesy, które mogą odpowiadać wartościom i celom planowanej zmiany². Zarówno dokumentowanie zmiany, jak i formułowanie wizji docelowej uwzględniającej fakt, iż zmiana stała się jedną z nielicznych stałych cech rzeczywistości⁸, spowodowało (wraz z kwestiami metodologicznymi, o których mowa w następnym rozdziale), że przyjęty tu model diagnozy nie mógł odwoływać się do statycznej idei fotografii stanu badanej rzeczywistości, lecz musiał uwzględniać dynamikę sytuacji (zarówno zmiany w czasie, jak i różnice między poszczególnymi jednostkami podziału administracyjnego czy też grupami społecznymi). Było to szczególnie istotne dla rekomendacji praktycznych: nie mogliśmy na przykład stwierdzać, iż wystarczy jednorazowa interwencja, aby „było już dobrze”, lecz musieliśmy sami pamiętać i przypomnieć Czytelnikowi, iż w warunkach płynnej rzeczywistości rekomendacje wymagają monitorowania zmiany i - w związku z ty m - stałej korekty.

Niniejsza diagnoza najbliższa jest modelowi klinicznemu z elementami modelu diagnozy interwencyjnej. „Dynamiczność" diagnozy polega na uwzględnianiu czynników czasu i „płynnego” charakteru rzeczywistości oraz na poszukiwaniu zmieniających się różnic i podobieństw pomiędzy danymi.

sal o ..uplyr

1

Jednakże im dokładniej poznawaliśmy Waimię i Mażmy, lym bardziej czuliśmy się osobiście zaangażowani w problemy regionu.

2

’ J. Kubin, Diagnoza społeczna. 136.