Interdyscyplinarność nauk o jakości 11
Zatem zgodnie z tą fundamentalną wykładnią, uniwersalny sens tej kategorii przedstawia tablica 1.
Tablica 1. Niewartościująca wykładnia uniwersalnego sensu jakości
Jakość jako kategoria abstrakcyjna (ogólna) |
Stan jakości jako kategoria konkretna (szczegółowa) |
to zbiór cech opisujących naturę względnie jednorodnego zbioru obiektów lub to zbiór swoistych cech odróżniających naturę jednego jednorodnego zbioru obiektów od innego jednorodnego zbioru obiektów lub to cecha złożona odwzorowująca względnie jednorodny zbiór obiektów w wielowymiarową przestrzeń stanów |
to zbiór wartości cech opisujących stan konkretnego obiektu zbioru jednorodnego |
Źródło: Opracowanie własne [por. też Borys, 1991, s. 16-17].
To przede wszystkim niewartościująca wykładnia uniwersalnego sensu jakości uprawomocnia twierdzenie, że jakość jest wszędzie, że świat to jedna wielka różnorodność jakości uporządkowanych według podobieństwa konstytuujących te jakości zbiorów cech i przypisanym tym zbiorom nazw ogólnych. Ilość piramid (klasyfikacji) jakościowych utworzonych z nazw ogólnych jest praktycznie nieskończona, np. piramida zbudowana z nazwy ogólnej „wyroby", lub z nazwy ogólnej „rośliny" itp. Te nazwy ogólne są więc nominalnymi nośnikami informacji
0 jakościach i wyznaczają wstępnie odległości podobieństw lub różnic między jakościami bez elementu oceny, np. takie jakości jak samochód
1 samolot są jakościowo bliżej niż samochód i krzesło.
Druga interpretacja to przyporządkowanie pytaniu: „jaki jest obiekt lub zbiór obiektów?" treści: „jaka jest ocena obiektu czy zbioru obiektów?". Jest to interpretacja często spotykana w teorii i języku potocznym. Kiedy używa się np. zwrotu: „nie ilość, lecz jakość", przez „ilość" rozumie się przede wszystkim liczebność obiektów, a przez „jakość" - albo ich pozytywne oceny (wyraz uznania dla obiektu, jego użyteczności, ocena stopnia zaspokojenia potrzeb, luksusu, doskonałości itp.), albo ogólnie ocenę, która może być pozytywna lub negatywna1. Przeciwstawianie ilości i jakości mo-
Taka interpretacja jest typowa dla języka polskiego.