Prano na co dzień - Scenariusz 8. Negocjacje, mediacje, spraw iedliwość naprawcza; Sztuka rozw iązywania konfliktów. Zajęcia Kliniczne z Praw a Na Co dzień realizowane w ramach programu nauczania na Wydziale Praw a i Administracji Uniwersytetu Warszaw skiego oraz Koalicji „Pow rót do Wolności PNCD - semestr zimowy - grupa więzienna - 29 listopada 2005 - Wydz. Prawa U. W.
do mediacji (na wniosek mediatora), na czas niezbędny do zakończenia postępowania mediacyjnego. Okresu postępowania mediacyjnego nie wlicza się do czasu trwania postępowania przygotowawczego.
Sprawy zagrożone karą lub środkiem karnym w ustawie, z własnej inicjatywy, z inicjatywy stron/y lub na ich/jej wniosek, może do mediacji kierować (art. 23 a kpk):
• Prokurator- na etapie postępowania przygotowawczego;
• Policja- na etapie postępowania przygotowawczego (325 i kpk);
• Sąd- w toku całego postępowania sądowego aż do wydania orzeczenia kończącego w sprawie;
• Sąd- zamiast posiedzenia pojednawczego w sprawach z oskarżenia prywatnego (na wniosek lub za zgodą stron, wyłączone jest działanie sądu z urzędu).
W mediacji mogą uczestniczyć tylko osoby, które są władne podejmować samodzielne decyzje oraz są odpowiedzialne za realizację zawartych porozumień. Nie jest konieczne przyznanie się sprawcy do winy, musi się on natomiast przyznać, co do faktów związanych z czynem karalnym lub przestępstwem.
Ugoda pozasądowa i pojednanie stron może wpłynąć na rodzaj i wysokość orzeczonej kary lub środka karnego, zgodnie z art.53 par.3 kk{zasady i dyrektywy wymiaru kary), art.56kk (zasady wymiaru środków karnych), art.59kk (warunki odstąpienia od wymierzenia kary), art. 60 par. 2 pkt 1 i 2 kk (nadzwyczajne złagodzenia kary), art. 66 par.3 kk (przesłanki warunkowego umorzenia postępowania), art. 69 par. 2 kk (przesłanki warunkowego zawieszenia wykonania kary), a także na sposób rozpoznania sprawy w myśl art. 335 kpk (wniosek o skazanie), art. 387 kpk (wniosek o wydanie wyroku skazującego - dobrowolne poddanie się karze).
Pozytywne wyniki mediacji mogą mieć znaczenie przy orzekaniu o obowiązkach probacyjnych oskarżonego, związanych z warunkowym umorzeniem postępowania karnego oraz warunkowym zawieszeniem wykonania kary, a także przy zastosowaniu wobec sprawcy środka karnego w postaci nałożenia obowiązku naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody.
Skutkiem pozytywnie zakończonej mediacji może być m.in.:
• warunkowe umorzenie postępowania karnego,
• bezwarunkowe umorzenie postępowania karnego
• powtórzenie w orzeczeniu sądu warunków ustalonych między stronami w postępowaniu mediacyjnym
• skazanie bez przeprowadzenia rozprawy.
Oskarżony, który pojednał się z pokrzywdzonym, na drodze postępowania mediacyjnego, naprawił szkodę, zadośćuczynił ma szansę na złagodzenie kary. Ma szansę, nie pewność, gdyż ostateczna decyzja w sprawie należy do organu procesowego, który biorąc pod uwagę wynik mediacji, nie jest ograniczony w wyborze rodzaju i wysokości kary (art. 53 §3 kk).
Mediacja stwarza szansę, że strony konfliktu karnego mają poczucie, że konflikt, który istniał między nimi, został rozwiązany i że jest to rozwiązanie satysfakcjonujące i sprawiedliwe.
Ad.5 Mediacja w praktyce. Praca w grupach