3784503472

Według M. Zdyba ustawodawca powinien unikać nadmiernego posługiwania się terminem interes społeczny, zwłaszcza kiedy interes społeczny może stanowić przesłankę wydania decyzji dotyczącej interesu jednostki¹⁸. Niebezpieczeństwo nadużywania pojęcia interesu społecznego - w szczególności jako pojęcia przeciwstawionego interesowi jednostki - wyraża się m.in. przez nadużywanie pojęcia tego w sytuacji, kiedy szczegółowy przepis prawa nie stwarza podstawy do wydania decyzji odmownej. Wtedy powołanie się na interes społeczny umożliwia odmowne rozpatrzenie sprawy. Pojęcie interesu społecznego, jako pojęcie niedookreślone, umożliwia nadużywanie jego interpretacji. Ponadto pojęcie takie, przy jednostronnym ujmowaniu interesu społecznego, może stać się podstawą ograniczania prawnie unormowanych interesów jednostki. Utożsamianie przez organy administracji publicznej interesów państwa jako interesów administracji również jest szczególnie niebezpieczne przy negacji zasady trójpodziału władzy i braku możliwości weryfikacji rozumienia pojęcia interesu społecznego przez sąd administracyjny. Ponadto należy zauważyć nierównoznaczność pojęć interesu publicznego i interesu państwa w związku z funkcjonowaniem samorządu terytorialnego¹⁹.

Użycie pojęć nieostrych przez ustawodawcę jest w przeważającej mierze świadomym zabiegiem, mającym na stworzenie organowi stosującemu prawo możliwość stosowania przepisów w przypadkach, których kazuistyczne opisanie nie jest możliwe na etapie tworzenia prawa. Nie znaczy to jednak, że ustawodawca powinien posługiwać się pojęciami nieostrymi w zbyt szerokim zakresie. Częstotliwość wykorzystywania w aktach prawnych zwrotów nieostrych zależy od tego, w jakim zakresie ustawodawca zamierza ograniczyć lub rozszerzyć swobodę organów administracji oraz sądów w procesie stosowania prawa²⁰.

Palenie tytoniu nie jest szkodliwe wyłącznie dla osoby palącej, ale również szkodzi jej otoczeniu. Prawo administracyjne jest najbardziej właściwym i koniecznym obszarem ustawodawczym i uchwałodawczym, w którym powinny być poruszane kwestie regulacji zagadnień nikotynizmu, w tym palenia tytoniu. Prawo administracyjne w kwestii nikotynizmu musi doskonale opanować sztukę równoważenia swobód obywatelskich osób palących jak i niepalących. Interes społeczny jest kategorią normatywną, która jako taka podlega regułom wykładni, interpretacji i kontroli. Z jednej strony kategoria normatywna interesu społecznego jest uwarunkowana wieloma zmiennymi zewnętrznymi natury politycznej i społeczno-gospodarczej, z drugiej strony uzyskuje ona swą treść w odniesieniu do konkretnego przypadku. Zmienne są elementy stosunków społecznych określonych za pomocą pojęcia nieostrego, jednak sama istota pojęcia pozostaje niezmienna²¹. Uznanie pojęcia interesu społecznego za pojęcie prawne ma z punktu widzenia ochrony interesów jednostki duże znaczenie, ponieważ jest to podstawą do kontroli legalności przez WSA decyzji odwołujących się do tego pojęcia. Odrzucenie możliwości kontroli legalności przez sąd decyzji w części odwołującej się do pojęcia interesu społecznego byłoby osłabieniem możliwości ochrony interesów jednostki, jak i ograniczeniem zasady praworządności. E. Iserzon uważał, że istnieje domniemanie prawne nie podlegające obaleniu, że norma

¹⁸    M. Zdyb: Prawny interes jednostki w sferze materialnego prawa administracyjnego. Studium teoretyczno-prawne, Lublin 1991, str. 214.

¹⁹    Ibidem, str. 214.

²⁰    W. Szwajdler: op. cit., str. 30.

²¹    Ibidem, str. 30; M. Wyrzykowski: Pojęcie interesu społecznego w prawie administracyjnym, Warszawa 1986, str. 52.

10