3818438620

nie zaznaczam przeskakiwania z gawędy do bezpośredniego zwrotu do czytelnika, ale zaznaczam ważniejsze dygresje

Beniowski

streszczenie

Słowacki większość widoków, wyglądów etc. opisuje poprzez porównania i odwołania do mitologii    W

bohaterowie:    q

-*■ Maurycy Kazimierz Zbigniew Beniowski

•    dwudziestoletni „prosty szlachcic’’

•    Sarmata: przywiązany do tradycji, skłonny do nadużywania alkoholu, hulaka, awanturnik - maci majątek przez swoje rozrzutne życie

•    zakochany Anieli

-» Aniela

•    córka starosty Ladawy

•    ojciec zmusza ją do małżeństwa z Dzieduszyckim

•    ukochana Beniowskiego

-» Dzieduszycki

•    konkurent Beniowskiego do ręki Anieli

•    bogaty magnat

•    zdrajca i wróg konfederacji

-» Saw a-Caliński

•    „ pół-I< oz ak, a pół-szlachcic”

•    porywczy i waleczny

-» Sw en ty na

•    Szesnastolatka nieprzeciętnej urody

•    siostra Sawy

•    pomaga konfederatom jako kurierka

— Ksiądz Marek

•    (jego prototypem był Marek Jandowicz)

•    postać pojawia się również w Śnie srebrnym Salomei

•    w Beniowskim to wyidealizowany przywódca konfederatów

PIEŚŃ I

Za panowaniakróla Stanisława

—    prezentacja bohatera: Maurycy Kazimierz Zbigniew Beniowski, ubogi szlachcic mieszkający na Podolu

—    miał mało szczęścia, bo urodził się w krwawych czasach (konfederacja barska i koliszczyzna), a dookoła szalała zaraza (cholera), jednak nad nim czuwała jakaś szczęśliwa gwiazda

—    miał piękną, niespokojną młodość - miał małą wioskę, w wieku lat 20 był u siebie panem, żył rozrzutnie, po szlachecku - majątek się uszczuplał: wikłał się w sprawy sądowe

—    powoli zaczął wypizedawać majątek aż został usunięty z dóbr

—    obiecał sobie, że jeszcze wszystko odzyska „I znowu mój syn, będzie miał przyjemność / Z palestrą jeść i być Akteonem” — stwierdza, że zdobył doświadczenie — pochwała doświadczenia: patetyczny ton, metafory

—    B eniowski chciałby wioskę i teścia: jest zakochany w Anieli - zalecał się do niej skutecznie do czasu, w którym nie stracił wioski

—    Aniela była piękna i z dobrej rodziny, kochała Beniowskiego, ale jej ojciec nie zgadzał się na ślub

-* kochankom udało się potajemnie spotykać mimo zakazu starosty Ladawy

—    ociec: stary zabobonnik, wierzył w proroctwa, sennik „była to dziwna meskolaucja” ©

—    opis starosty: bogaty, próżny, ma własny zamek nad rzeką Ladawą, opis jego imponującej posiadłości: w ogrodzie miał larwę (upiór, straszydło, widziadło), czyli jakieś brzydkie drzewo, była też grota, sadzawka -„isme głupstwa wzgórze”

—    Beniowski z tego kpił, ale kochał Anielę i nie miał odwagi się odezwać

—    dygresja: „każdy z nas miał kraj młodości szczęśliwy” - tęsknota za ojczyzną (tu: za utraconą wioską)

-* Bemowski wpada w melancholię, „I jestem dzisiaj - niech cie porwie trzysta! - / Nie Polak - ale ismy bajronista (tu jest to powiedziane żartobliwie)

—    B euiowski zaczyna mówić o tym, że jest poetą

1