I Twórczość:
- poezja tyrtejska (rodzaj poezji patriotycznej, nawołującej do walki w obronie niepodległości, budzącej pragnienie obrony ojczyzny i nienawiść do wroga)
- rełigijno-msjanistyczna
- podniosła pieśń, hymn, podmiot zbiorowy -bogata symbolika
-główny bohater to wojak, patriota, męczennik w sprawie narodu, spiskujący powstaniec
-charakter odezwy, apelu, który wzywa do zostawienia rodzin, domów na rzecz walki w imię miłości do
ojczyzny.
Liryka:
I Chorał: (śpiew kościelny)
- podmiot liryczny kieruje swoje wołania do Boga, są one głosem całego umęczonego walką narodu.
- podmiot przyrównuje Polskę do biczowanego Chrystusa w koronie cierniowej, mówi, iż ludzie nieustannie cierpią jednak powierzają swój los Bogu, mimo, iż niektórzy kpią z tej wiary.
-czasem w umysłach ludzi pojawia się zwątpienie jednak podmiot prosi by Bóg nie zważał na nieprzychylne słowa jakie czasem wypływają z ust umęczonych walką i cierpieniem łudzi, a osądzał ich po czynach i ufających Bogu sercach.
- podmiot skarży się na okrutnie czasy w jakich przyszło im żyć, w pewnych stopniu usprawiedliwia ludzi, którzy czynią niemoralne rzeczy, gdyż czynią to oni w obronie własnej, to nie nasz naród jest winien tego co się dzieje, aJ inni szatani’.
- podmiot prosi Boga o opatrzność, wiarę i nadzieję, na lepsze jutro, oraz o siłę do dalszej walki, z Bogiem w sercu.
II Zawiana chata
- utwór jest pochwałą życia na wsi, opisuje chłopską chatę zasypaną śniegiem
- chata wygląda niczym mogiła, można się dziwić czy ktoś tam naprawdę żyje.
- mimo panującej zimy i niemożności wykonywania normalnych wiejskich obowiązków, domownicy przyzwyczajeni to takiego trybu życia, wciąż wstają wcześnie rano. Kobiety zajmują się tkaniem, by zająć sobie czas, a gospodarz krząta się po domu, wyczekując słońca, rozmyślą i wspomina dawne czasy spoglądając na szablę, ogarnia go niemoc, jednak gdy wschodzi słońce, zabiera się za odśnieżanie chaty.
- utwór przedstawia pewien wycinek z życia ludzi na wsi, jest niezwykle obrazowy i melancholijny.
III Smutno nam, boże
- utwór ma charakter skargi, modlitwy, poeta w sposób bezpośredni kieruje do Boga swoje skargi, są to bardzo mocne argumenty.
- utwór może być efektem braku nadziei w odzyskanie wolności, może być także efektem powolnej utraty wiary w samego Boga, i jego moc sprawczą
-te słowa mogą być ostatnimi słowami kierowanymi z prośba do Boga, gdyż naród słabnie, słabnie jego wola walki, i słabnie jego wiara
- mimo, iż palec Boży ich ostrzega, naród powoli się odwraca od wiary, to co ich spotyka nie może być karą za grzechy, podmiot daje do zrozumienia, że wystarczająco wycierpieli
- podmiot skarży, że Bóg wciąż obciąża naród kolejnymi tragediami 'na naszych synów palących na pal, gramy dorzucasz’
- podmiot martwi się o to, że w końcu wróg nie tylko wymorduje ludzi, ale i wypleni z nich cały patriotyzm, przynależność narodową, tradycję, splugawi bohaterów narodowych.
- mówi o emigrantach, którzy nie wrócą do polski, porównując do ptaków
- podmiot pyta dlaczego Bóg nie pocieszy i nie wspomoże swojego pokutnego narodu
- duże podobieństwo do utworu Słowackiego, jeśli chodzi o budowę.
IV Słowo Jeremiego
- Jeremi=Jeremiasz (z hebrajskiego "Jahwe, podnieś z upadku”) prorok, twórca biblii, głosił upadek państwa ale i jego zbawienie.
- liczne odwołania do Biblii, biblijna stylistyka i symbolika (plaga, srebrniki Judaszowe, miecz archanielski)