An toinę Condorcet:
1) Kumulatywna teoria wiedzy. Każde pokolenie już na samym początku swojej drogi jest mądre mądrością i doświadczeniem swoich przodków.
2) Posługuje się porównaniem Condillaca: człowiek to posąg który na początku był obdarzony jedynie rozumem receptywnym. Pod wpływem odbieranych bodźców pojawia się zdolność zapamiętywania i myślenia analitycznego. Kształtuje się świadomość i poczucie odrębności. Wiedza przez nas zdobywana może być przez nas praktycznie wykorzystana (sens teorii postępu).
3) Ten sam schemat obejmuje rozwój społeczeństwa. W'każdej epoce powstają nieśmiertelne idee które łączą się w całe systemy.
4) Historia tworzy logiczną całość opartą na kontynuacji.
5) W związku z tym na kondycję człowieka mają wpływ całe dzieje, ale to Oświecenie jest tym momentem przełomowym. To Oświecenie jest epoką która ukształtowała człowieka, który „odczuwa potrzeby, i posiada zdolności, by je zaspokajać.
6) U podstaw wszelkich błędów polityki i moralności leżą błędy filozoficzne
7) Tak jak Sokrates uważał że wiedza rodzi dobro. To jak w danej epoce rozwinęła się wiedza (i dobro zarazem) odzwierciedla się w instytucjach społecznych i politycznych.
8) Emancypacja człowieka spod wszelkich jego dotychczasowych bolączek jest nieunikniona, gdyż rozwój prawdy (wiedzy) pociąga za sobą cnotę i szczęście.
Immanuel Kant:
„Krytyka czystego rozumu" - Kant uważał, że człowiek poznaje świat przez zmysły i rozum. Chciał zobaczyć jak działają nasze zmysły i rozum i dlatego zajmował się teorią zmysłowości i rozsądku. Uważał, że zmysły poznają jednostkowe rzeczy, a rozum zalicza te rzeczy do jakichś kategorii. Wg Kanta trzeba rozdzielić zmysły od rozumu, aby poznać jak działają. W poznaniu zmysłowym jest przedmiot oraz czas i przestrzeń, które występują jako coś koniecznego. Czas i przestrzeń to wg Kanta formy zmysłowości, nie istnieją obiektywnie, gdyż nie są doświadczalne empirycznie. Przedmiot to treść, a czasoprzestrzeń to forma. Wg Kanta rozum posiada kategorie rozsądku, którymi są przyczynowość i substancja. Wszyscy z nas myślą w sposób przyczynowo-skutkowy. Kant mówił, że nie wiadomo czy przyczynowość istnieje w świecie, ale każdy człowiek tak przyjmuje. Substancje to jest kategoryzowanie, czyli zaliczanie rzeczy do jakichś kategorii. Kant mówił, że mamy dostęp do świata fenomenu, czyli zjawisk, a nie mamy dostępu do świata noumena (rzeczy same w sobie). Kant dochodzi do wniosku, że metafizyka naukowa jest niemożliwa, gdyż do świata noumena nie mamy dostępu.
„Krytyka praktycznego rozumu" - to dzieło Kant napisał później. Twierdził, że istnienie naukowej etyki jest niemożliwe. Kant odwołał się do praktycznego rozumu. Uważał, że zdrowy rozsądek mówi nam jak być powinno. Twierdził, że nie wystarczy robić dobrze, trzeba mieć jeszcze dobrą wolę. Coś, co jest czynem dobrym zawsze wywołuje wysiłek, ból, wtedy dopiero jest to zachowanie moralnie czyste. Imperatyw kategoryczny - postępuj tylko wg takiej maksymy, która jednocześnie chciałbyś, żeby stała się prawem powszechnym. Jest tylko jeden wyjątek od tej zasady. Czyli praktyczny rozum wyraża się w postaci imperatywu kategorycznego. Jeżeli mamy zamiar kogoś oszukać np. nie oddać długu, to zniknęłyby kredyty, gdyż nieoddawanie długów stało by się prawem powszechnym wg imperatywu kategorycznego. W przypadku dobrych czynów także działa imperatyw kategoryczny. Imperatyw wzywa nas do czynienia dobra. Jest on zasadą, która dotyczy wszystkich czynów zarówno dobrych, jak i złych. Jednak jest jeden wyjątek - może się zdarzyć, że jeden człowiek popadnie w depresję i uzna, że wszyscy razem z nim powinni popełnić samobójstwa, gdyż życie nie ma sensu. W takim przykładzie można zastosować inną formę tego samego imperatywu: postępuj w taki sposób, abyś nigdy nie traktował siebie i innych jako środek do celu, ale jako ceł. Jeżeli ludzie postępują wg tej formy imperatywu, to powstaje państwo celów (królestwo celów). Inna definicja imperatywu kategorycznego: postępuj tak, aby maksyma twojego działania mogła być powszechnym prawem w państwie celów.