W środkowym paleolicie obserwujemy wzrost ludzkich zdolności mentalnych i znaczny rozwój kultury, końcowej fazie okresu (MIS 3) pojawiają się bezdyskusyjne ślady obrzędów
pogrzebowych, przedmioty noszące znamiona ekspresji artystycznej i dowody na ozdabianie ciała. Pozwala to sformułować tezę, że w końcowej fazie istnienia kultury neandertalskie
podlegały ewolucji
prowadzącej w stronę modelu górnoa paleolitycznego. Kres tej ewolucji położyło jednak rozprzestrzenianie się
populacji H. sapiens sapiens.,
Kontrowersyjne znalezisko fletu neandertalskiego z jask. Divje Babę może sugerować, że w końcowej fazie istnienia
neandertalczyków w Europie ich ewolucja osiągnęła poziom
górnopaleolityczny.
11 cin