rozwój kojarzony jest też ze wzrostem, a strategie rozwoju ze strategiami wzrostu organizacji. Rozwojowi firmy towarzyszyć może ekspansja, postawa przejawiająca się stawianiem ambitnych zadań, które prowadzą do szybkiego rozwoju i znacznej poprawy sytuacji.1 Ze wzrostem utożsamiamy długoterminowe powiększenie określonej cechy z kilku cech mierzalnych, które najczęściej można wyrazić w liczbach, np. wzrost zysku przedsiębiorstwa, zwiększenie liczby pracowników itp., natomiast rozwój ma miejsce wówczas, gdy przyrostowi cech mierzalnych towarzyszy pewna poprawa w kontekście cech jakościowych, np. poprawa jakości produktu/usługi, poprawa wizerunku firmy itp.
Zarządzający firmami często stają przed klasycznym dylematem, czy stabilizować przedsiębiorstwo na osiągniętym do tej pory poziomie, utrwalając jego pozycję rynkową, czy też nastawić się na jego dynamiczny wzrost. Otóż wzrost przedsiębiorstwa stał się najbardziej efektowną miarą jego sukcesu wśród współczesnych przedsiębiorców, chociaż kategoria wzrostu nie zawsze utożsamiana jest z jego rozwojem.2
Nie zawsze jednak rozwojowi towarzyszy kategoria wzrostu. W tym rozumieniu, wzrost jest tylko jedną z dróg rozwoju przedsiębiorstwa, gdyż firma może się rozwijać, nie rosnąć, a czasami wręcz malejąc. M.in. według A. Kalety, procesy wzrostu nie muszą być tożsame z rozwojem odzwierciedlającym postęp, gdyż wzrost firmy często prowadzi do przeinwestowania, czy nadmiernego zadłużenia. Bywa również, że utrzymywanie stabilnego poziomu przedsiębiorstwa czy nawet ograniczanie jego skali, jest zbawienną sytuacją oznaczającą rozwój. Dzieje się tak przeważnie w przypadku pogłębiania specjalizacji, podnoszenia rentowności firmy czy też wzmacniania przewagi konkurencyjnej wobec konkurentów.3 Według P. Druckera „nie jest ważne, żeby firma była coraz większa, konieczne jednak, aby była coraz lepsza”4.
„Filozofii rozwoju i ekspansji przedsiębiorstwa przeciwstawić można nastawienie na przetrwanie. Zmierza się wówczas głównie do przeciwdziałania zagrożeniom, nastawia się na uzyskiwanie korzyści doraźnych, nie zamierza się zmieniać osiągniętego stanu tak wewnętrznego, jak i pozycji w otoczeniu. Cele przetrwania dominują w warunkach niestabilności systemu gospodarczego i braku konkurencji.”5
11
Famielec J.. Strategie rozwoju przedsiębiorstw produkcyjnych, Wyd. AE, Kraków 1991, s. 14.
Por. z Kaleta A., Wzrost małego przedsiębiorstwa - konieczność, czy tylko jedna z opcji rozwojowych
[w:] Współdziałanie władz samorządowych, uczelni i przedsiębiorstw w rozwoju lokalnym, Jakubów L. (red.), Wyd. WSZ ..Edukacja”, Wrocław 2008, s. 215-216.
Tamże. s. 217.
Dmcker P.. Myśli przewodnie Drackera, Wyd. MT Biznes, Warszawa 2002, s. 43.
Tamże, s. 15.