1098872523

Rozdział 1. Istota jednostek samorządu terytorialnego

Na szczeblu gminy wykonywanie zadań publicznych powierzono radzie gminy oraz wójtowi, burmistrzowi i prezydentowi miasta. Na szczeblu powiatu zadania publiczne wykonuje rada powiatu i zarząd powiatu oraz terenowe organy administracji rządowej o kompetencji szczególnej. W województwie występuje dualizm władzy, gdyż obok organów samorządu województwa, tj. sejmiku województwa i zarządu województwa występują też organy administracji rządowej (terenowe organy administracji rządowej), która dzieli się na administrację zespoloną (na czele z wojewodą) i administrację niezespoloną. Administrację zespoloną tworzy wojewoda oraz działający pod jego zwierzchnictwem kierownicy zespolonych służb, inspekcji i straży, a także wicewojewodowie, dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego oraz dyrektorzy wydziałów urzędu wojewódzkiego, wykonujący zadania wojewody z upoważnienia ustawowego albo we własnym imieniu. Zespolenie kompetencyjne oznacza, że wykonywanie zadań i kompetencji następuje w zasadzie przez samego wojewodę albo w jego imieniu z upoważnienia ustawowego przez wojewódzkich komendantów, inspektorów lub inne osoby ustawowo określone. Administracja niezespoloną to organy administracji rządowej działające niezależnie od wojewody, podporządkowane naczelnym lub centralnym organom administracji rządowej (np. administracja skarbowa, wojskowa, górnicza, miernicza, celna, morska, statystyczna, leśna); może być tworzona w drodze ustawy tylko wówczas, gdy jest to uzasadnione ogólnopaństwowym charakterem wykonywanych zadań lub terytorialnym zasięgiem (zadania wykraczają poza obszar jednego województwa). Wojewodę powołuje prezes Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego do spraw administracji publicznej i nadzoruje jego działalność według zgodności jego działań z prawem, polityką rządu oraz kryterium rzetelności i gospodarności. Wojewoda jest zobowiązany do składania premierowi sprawozdań z działalności według określonych przez premiera zasad. Zgodnie z uregulowaniami ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie (art. 3 ust. 1 i 2 u.w.a.r.) wojewoda jest:

-    przedstawicielem Rady Ministrów w województwie - do kompetencji wojewody należą wszystkie sprawy z zakresu administracji rządowej w województwie nie zastrzeżone na rzecz innych organów tej administracji,

-    zwierzchnikiem zespolonej administracji rządowej w województwie - wojewoda kieruje działaniami tej administracji, zapewnia warunki do jej skutecznego działania i ponosi odpowiedzialność za jej działania,

-    koordynatorem działań administracji niezespolonej w województwie - wojewoda ma wpływ na obsadę organów terenowych tej administracji, uzgadnia projekty aktów prawa miejscowego stanowionych przez te organy, rozpatruje ich roczne sprawozdania informacyjne (bieżące wyjaśnienia),

-    organem nadzoru nad działalnością JST i ich związków - kontroluje pod względem legalności, gospodarności i rzetelności wykonywanie przez organy samorządu terytorialnego zadań z zakresu administracji rządowej, realizowanych przez nie na podstawie ustawy lub porozumienia z organami administracji rządowej,

-    organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego - wojewoda rozpatruje odwołania od decyzji organów pierwszej instancji w sprawach z zakresu administracji rządowej,

20