LABORATORIUM DIAGNOSTYKI MASZYN I POJAZDÓW
_Temat: Pomiar geometrii układu jezdnego_
1. WPROWADZENIE
Układ jezdny pojazdu samochodowego składa się z zawieszenia przedniego i tylnego oraz kół jezdnych. Zawieszenie przednie w pojazdach jest niezależne, z podwójnymi wahaczami poprzecznymi. Główne elementy zawieszenia przedniego (rys. 1) to: wahacze (górny 6 i dolny 7), połączone zwrotnicą 2, sprężyna 5 i amortyzator 4 połączone z wahaczem górnym 6, drążek reakcyjny 11 i stabilizator połączone z wahaczem dolnym 7 oraz poprzeczka przedniego zawieszenia, do której jest przykręcony wahacz dolny. Wahacze ze zwrotnicą łączą przeguby kulowe: górny 3 i dolny 8. Dwuramienny wahacz górny ma regulowane mocowanie do nadwozia, które służy do prawidłowego ustawienia kątów kół. Kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy reguluje się dodając lub odejmując podkładki regulacyjne 9. Kąt pochylenia koła reguluje się podkładkami 12, umieszczonymi między wspornikiem wahacza górnego a nadwoziem. Wszystkie podkładki regulacyjne mają grubość 0,5 mm. Poprzez skracanie lub wydłużanie drążka reakcyjnego 11 można regulować, ale w niewielkim zakresie, kąt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy. Drążek reguluje się dokręcając nakrętki 10, mocujące go do wspornika w nadwoziu. Wszystkie połączenia wahaczy z nadwoziem i poprzeczką zawieszenia przedniego mają tuleje gumowo-metalowe, a połączenia drążków reakcyjnych, stabilizatora i amortyzatorów mają tuleje gumowe. Wahacz górny podpiera sprężynę zawieszenia umożliwiającą sprężyste ugięcie wahaczy. W celu tłumienia tych ugięć zawieszenie ma amortyzatory podwójnego działania. Amortyzatory przeciwdziałają zbyt gwałtownemu wychyleniu wahaczy, zmniejszają obciążenie sprężyn i zapewniają stałe przyleganie kół do nawierzchni drogi. Dzięki amortyzatorom drgania nadwozia są mniejsze i powolniejsze, a stateczność i kierowalność samochodu znacznie się poprawia.
Rys. 1. Zawieszenie przednie samochodu FSO Polonez: 1 - koło jezdne, 2 - zwrotnica, 3 - przegub kulowy górny, 4 - amortyzator, 5 - sprężyna, 6 - wahacz górny, 7 - wahacz dolny, 8 - przegub kulowy dolny, 9 - podkładki do regulacji kąta wyprzedzenia sworznia zwrotnicy, 10 - nakrętka do regulacji kąta wyprzedzenia sworznia zwrotnicy, 11 - drążek reakcyjny, 12 - podkładki do regulacji pochylenia koła (Morawski, 1995).
Głównymi elementami zawieszenia tylnego (rys. 2) są to: resory I, połączone z nadwoziem poprzez wieszaki 2 i wsporniki 3, drążki reakcyjne 5 mocowane śrubami do nadwozia i wspornika tylnego mostu, amortyzatory 4 oraz zderzaki elastyczne 7 zabezpieczające resory przed nadmiernym ugięciem. Zamiast resorów stosowane są również w samochodach osobowych sprężyny śrubowe. Wszystkie połączenia resorów, drążków reakcyjnych i amortyzatorów są zrealizowane za pomocą tulei gumowo-metalowych. Drążki reakcyjne przenoszą wzdłużne obciążenia tylnego mostu wynikające z hamowania i przyśpieszania samochodu. Amortyzatory spełniają identyczne zadanie, jak w zawieszeniu przednim, czyli łagodzą wychylenia nadwozia spowodowane jazdą po nierównych drogach. Zderzaki gumowe zabezpieczają resory lub sprężyny przed złamaniem podczas nadmiernego ugięcia oraz zabezpieczają podłogę samochodu przed uderzeniami twardymi częściami tylnego mostu, szczególnie podczas jazdy przeciążonym samochodem na nierównej nawierzchni
Mnstrukcja do zajęć laboratoryjnych