2100420075

Część II Własność

1. Rozważania wstępne

Termin własność występuje w kilku znaczeniach:

1.    Własność w znaczeniu ścisłym ( art. 140 k.c.) jako najszersze prawo do rzeczy

2.    Własność w ujęciu szerokim — konstytucyjnym — synonim mienia (art. 44 k.c.)

3.    Własność jako termin: stosowany na określenie uprawnień majątkowych do:

•    dóbr niematerialnych, np. własność przemysłowa, własność intelektualna;

•    przedmiotów majątkowych nie będących rzeczami w znaczeniu techniczno-prawnym, np. własność wód, własność górnicza, przy czym są to terminy ustawowe ( art. 7 pr. geol. i góm., art. 1 i 2 pr. wodn.);

•    zbiorów rzeczy (unimsitas wum) lub praw (uniietsitas iuńs), np. własność biblioteki, własność przedsiębiorstwa, własność gospodarstwa rolnego (art. 213 k.c. - ierba legis: zniesienie współwłasności gospodarstwa rolnego; art. 52 ust. 2 pkt 1 i ust. 3 u.k.p. - terbci legii: prawo własności przedsiębiorstwa i własność przedsiębiorstwa).

W wymienionych w pkt. 3 przypadkach termin: własność używany jest dla oznaczenia poszczególnych praw majątkowych, i to o charakterze bezwzględnym, a nie dla określenia wszelkich praw majątkowych (czyli jako synonim mienia), co zbliża omawiane ujęcie do prawa własności w znaczeniu ścisłym ( art. 140 k.c.). Różnica (w stosunku do art. 140 k.c.) polega na tym, że przedmiotem praw nazywanych jako "własność", np. wód czy przedsiębiorstwa, nie są rzeczy sensu stricto (art. 45 k.c.), lecz inne dobra. Owych praw "własności" nie należy więc utożsamiać z prawem własności rzeczy (art. 140 k.c.). Przyczyny wieloznaczności terminu: własność leżą w wąskim ujęciu rzeczy w znaczeniu techniczno-prawnym (art. 45 k.c.) oraz w niedostatkach terminologii prawniczej. Wybór padł na słowo: własność z uwagi na istotne podobieństwo analizowanych praw do własności sensu stricto w aspekcie rodzaju i charakteru uprawnień przysługujących ich podmiotom.

2. Treść prawa własności (w znaczeniu ścisłym)

2.1 Uwagi wstępne

Prawo własności jest naczelnym prawem rzeczowym. Ze swej istoty (i nazwy) jest prawem na rzeczy własnej (inne prawa rzeczowe są prawami na rzeczy cudzej). Z tej przyczyny obejmuje zasadniczo „pełnię władzy" właściciela nad jego rzeczą.

W polskim systemie prawnym treść prawa własności uregulowana jest przede wszystkim w art. 140 k.c., obowiązującym niezmiennie od czasu wejścia w życie Kodeksu cywilnego.

Przedmiotem własności są rzeczy w techniczno-prawnym znaczeniu (w rozumieniu art. 45 k.c. materialne części przyrody w stanie pierwotnym lub przetworzonym, na tyle wyodrębnione -w

4